51827 strona (130)

wego, połączonego z generatorem. Pierwsze modele miały reflektory otwarte, obecnie promienniki umieszcza się w obudowie zamkniętej. Zewnętrzny wygląd diatermii mikrofalowej nie różni się od jednoemitorowej diatermii krótkofalowej, jednak jego promieniowanie różni się nieco od promieniowania diatermii krótkofalowej częstotliwością i absorpcją w tkankach.

Emitory kondensatorowe, solenoidowe i diatermii mikrofalowej budowane są w kształtach dostosowanych do różnych części ciała, a więc jako talerzowe, podłużne i okrągłe, jedno- i wieloczęściowe, w rozmaitych rozmiarach, emitory pachowe, dopochwowe, doodbytnicze i inne.

Dla ułatwienia zabiegu na duże części ciała producenci łączą zawiasami dwie lub trzy obudowy zawierające emitory, uzyskując konstrukcję, którą można objąć naświetlaną część ciała z dwóch lub nawet z trzech stron. Powierzchnia obudowy może dotykać skóry (chyba że producent nie zaleca tego) i musi być oczyszczana i dezynfekowana.

Rodzaje emisji

Dla termicznego oddziaływania stosuje się ciągłą emisję pem o regulowanej mocy, najczęściej w granicach od 10 do 300 W. Granicę dla mocy emisji stanowi przegrzanie tkanek transmitujących energię w głąb organizmu. Stanowi to także granicę głębokości penetracji pem. Podniesienie temperatury tkanek stwierdza się już przy niewielkich dawkach.

Aby sięgnąć do głębiej położonych tkanek, stosuje się emisję impulsową. Krótki czas trwania impulsu nie dopuszcza do przegrzania tkanek transmitujących ciepło, a przerwy między impulsami umożliwiają rozproszenie energii cieplnej. Pozwala to na stosowanie wysokich mocy w impulsie sięgających do 1 500 W i uzyskiwanie głębszej penetracji niż przy emisji ciągłej. W aparatach różnych firm spotyka się impulsy trwające od 60 ps do 1,2 ms, emitowane z częstością od 5 Hz do 600 Hz. Moc w impulsie jest regulowana stopniowo w zakresie od 50 do 1 500 W. W polskich aparatach, np. w terapulsie, częstość nazwana jest frekwencją, a moc penetracją.

Mimo stosowania dużych mocy w impulsach, ogólna ilość energii emitowanej impulsowo jest mniejsza niż w emisji ciągłej. Na przykład, przy najwyższej mocy w impulsie, tj. 1000 W, najwyższej frekwencji, np. 600 Hz, i impulsie trwającym 100ms średnia, najwyższa moc emisji aparatu terapuls wynosi 60 W. Natomiast w aparatach emisji ciągłej taka moc należy do słabych, a jako moc średnią stosuje się wartości rzędu 150 W i więcej.

Przy impulsach rzędu milisekund można stwierdzić niewielkie podniesienie temperatury tkanek. Takie impulsy są stosowane w aparatach produkcji zachodnioeuropejskiej, sterowanych programowanymi mikroprocesorami, ograniczającymi możliwość oparzenia i ułatwiającymi obsługę.

Emisję impulsową stosuje się analogicznie w diatermiach mikrofalowych.

Impulsowa emisja rzędu mikrosekund w małych i średnich mocach nie powoduje uchwytnego podniesienia temperatury tkanek, gdyż rozpraszanie w nich ciepła jest szybsze niż jego powstawanie. Natomiast przy stosowaniu dużych mocy można stwierdzić nieznaczne podniesienie temperatury skóry całego ciała (o 0,5°C). Emisję impulsową zastosowano pierwotnie celem zminimalizowania działania termicznego i maksymalizacji działania pozatermicznego. Nie jest jednak pewne, czy można w ogóle uniknąć oddziaływania termicznego.

130