52218 SDC11089

Ewolucja sztuki wraz z koncepcją jej konserwacji

Sarto a obok niego podłoże deski, z którego je zdjęto¹³. Nie ceniono wówczas integralności dzieła, wraz z jego historycznym podłożem.

Racjonalna i spokojna atmosfera debat o opiece nad sztuką znikła w politycznej atmosferze porewolucyjnej Francji, gdy szykowano galerię do udostępnienia obywatelom. W Luwrze powstał gwałtowny konflikt o procedury decyzyjne przy konserwacji-restauracji obrazów. Handlarz sztuki i koneser Jean-Baptiste-Pierre Le Brun zażądał wstrzymania pracy i powołania nowej komisji. Był popierany przez malarza Louisa Davida oraz przez uprzednio zwolnionego restauratora Picault Jr. Rewolucyjna mentalność spowodowała zastąpienie komisji i oficjalnej organizacji warsztatu restauracji przez jednoosobowy urząd Komisarza--eksperta Republiki, na który powołano... oskarżyciela Le Bruna. Jednak kolejna komisja, ustanowiona w 1800 r. po restauracji Madonny di Foglino Rafaela, przywróciła komisję i prymat naukowego faktu. Dostępność informacji dla ogółu obywateli zapewniono poprzez publikację, co odtąd stało się pożyteczną praktyką wyjaśniającą. Spory powstawały na styku władzy właścicieli i poruszonej opinii publicznej — kojarzono je z naruszeniem własności, prawem w konflikcie dotyczącym dziedzictwa sztuki, które „należało do wszystkich"¹⁴.

Powszechny rozwój idei kolekcji publicznych i muzeów nastąpił na przełomie XVIII i XIX w. Restaurator zdał sobie sprawę z odpowiedzialności wobec oryginału, w czym widać neoklasyczną świadomość historycznego odróżnienia od epok poprzedzających. Rozwój wiedzy i nauki a szczególnie chemii i fizyki, spowodował analizę i zainteresowanie materialnym aspektem sztuki. Akceptacja metod konserwatorskich z tamtego okresu jest jednak niemożliwa, oceniamy większość działań i ich skutki, widoczne na dziełach sztuki jako przesadne, zmieniające charakter oryginału, nadmierne w zakresie interwencji i ilości.

Spuścizna sztuki stała się przedmiotem publicznych debat Ho filozoficznych sporów pomiędzy romantykami — zwolennikami uczucia i pozytywistami głoszącymi prymat nauki i rozumu stało się podstawą konfliktów poprzez cały XIX wiek. Spory między specjalistami, wyposażonymi w postępową, obszerniejszą i ściślejszą wiedzę, napotykały na kontrargumenty wielbicieli naturalnego biegu rzeczy oraz nie-specjalistaml występującymi w imieniu ogółu. Pozornie racjonalne stanowisko Vioflet-le--Duc opierał na zaufaniu do technicznych możliwości ówczesnego czasu, które pozwalały mu na drastyczne interwencje. W latach sześćdzieaiątydr XIX w. zaproponował rewizję i przywrócenie obrazu dzieł przeszłości¹'.

” Słansky, op. dl., s. 163.

^M W. Hugo, Wojna niszczycielom [w;] Zabytki historia. Wokół problemda konserwacji i *y zabytków w XIX wieku, Warszawa 2001 a. 53-61.

* E. Violleł-le-Duc, Skmmik logiczny architektury frmcinhej (w ) Zabytek i problemów konserwacji i ochrony ubytków w XIX wieku, Warszawa 3002,1