WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI221 I djvu

WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI221 I djvu



217

ono jednak raczej naukowy, niż poetycki charakter. Ułożono je bowiem nie dla rozrywki, lecz w celu objaśnienia pewnego zjawiska. Rzeczywiście, nie jest ono niczym innym, jak tylko pierwotnym objaśnieniem zoologicznym. Istota wszelkiego objaśnienia polega na tym, że jakieś zjawisko, którego przyczyny są nam nieznane, przenosimy do grupy zjawisk, których przyczyny znamy. Przytoczone opowiadanie australskie w zupełności stosuje się do tej zasady. Australczycy są czarni, jeżeli zaś bywają niekiedy biali, to znaczy, że pomalowali się na biało a czynią to właśnie przed bitwą. Pelikan jest i czarny i biały; oczywiście i on również malował się przed bitwą; ale nie zdążył skończyć swej toalety, gdyż inaczej byłby cały biały. Objaśnienie to wydaje się Europejczykowi śmiesznym, ale też nie jest ono przeznaczone dla niego, lecz dla pierwotnego umysłu Australczyka. Buszmeni objaśniają sobie powstanie gwiazd w taki sposób: „Pewna dziewczyna z dawniejszego ludu — t. j. ludu, który istniał przed Buszmenami — zapragnęła rozniecić światło, żeby ludzie mogli w ciemności odnaleźć drogę do domu. Wzięła tedy garść tlejącego popiołu i cisnęła go w powietrze — i iskry stały się gwiazdami “. Do-stworzenia tej dziecinnej bajeczki doszedł Buszmen drogą, tego samego w gruncie rzeczy procesu myślowego, który doprowadził później człowieka *do największych odkryć i najgłębszych pomysłów. — Obok podobnych utworów przyrodoznawstwa pierwotnego, objaśniających zjawiska przyrody, spotykamy wszelakiego rodzaju objaśnienia filologiczne. W języku Minkopów ten sam wyraz gu-rug oznacza noc i pewien rodzaj liszek. Ta okoliczność wymaga objaśnienia, które znajdujemy w następującej opowieści; „Pewnego dnia słońce przypiekało tak straszliwie, że sprawiało dotkliwą przykrość. Dwie niewiasty, rozzłoszczone tym, wylały swoją złość na biedną liszkę, którą rozdeptały. Okrucieństwo to tak rozgniewało boga Puluga, że zesłał na ludzi ciemną noc, ażeby nauczyli się lepiej cenić dobroczynne działanie słonecznego światła. Dla tęgo noc na-

http://rcin.org.pl


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI008 I djvu 4 wszelkiej wartości. A jednak jakaś praca może posiadać
WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI033 I djvu 29 wnież niejedno do życzenia. Dla naszych specjalnych ce
WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI081 I djvu 77 noszą niektóre plemiona australskie. Większość ich jed
WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI187 I djvu 183 gwałtownemi ruchami rzuca się na ziemię, aby wytchnąć
WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI259 I djvu ■255    — instrumentalnej są tak skąpe; bą
WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI040 I djvu — 36 — tów. Ponieważ • jest on częścią albo - wynikiem pe
WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI065 I djvu 61 żadnego wzoru przyrodzonego, lecz ma jedynie na celu p
WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI084 I djvu 80 płci. Istnieją tam wstęgi ze zwiniętych liści, delikat
WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI131 I djvu - 127 właśnie znaleźć można. Niepodobna dostatecznie siln
WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI165 I djvu 161 ustępują znacznie postaciom zwierząt*). Te ostatnie z
WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI173 I djvu 169 harpuny, łuki i strzały, przestajemy się dziwić, że l
WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI194 I djvu 190 wiście nie wyjaśnia to jeszcze charakteru przyjemnośc
WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI240 I djvu 236 na, zamieszkujące blizkie sobie terytorja, są pod wzg
WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI243 I djvu ROZDZIAŁ X.Muzyka. Na najniższych szczeblach kultury muzy
WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI004 I djvu TREŚĆ. Sir. ROZDZIAŁ I. CeJ nauki o sztuce...............
WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI005 I djvu ROZDZIAŁ ŁCel r. a u k i o sztuce. Wśród mnóstwa badań i
WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI006 I djvu 9 ci wstawieniu do historycznego — filozoficznym zwany ki
WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI009 I djvu na oku tę prawdę, że «to, czego nie zużytkowujemy, staje
WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI014 I djvu 10 Hensloye’a — oto wszystko, co pozostało nam, prócz dzi

więcej podobnych podstron