WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI131 I djvu

WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI131 I djvu



- 127

właśnie znaleźć można. Niepodobna dostatecznie silnie zaznaczyć, że zupełne zaniedbanie studjów nad formami pierwotnem: jest najcięższym niedbalstwem, o jakie należy oskarżyć estetykę. Chodzi tu o rozwiązanie pytania, czy są powszechne podstawy upodobań estetycznych, czy istnieje bezwzględne piękno w pojęciu przynajmniej ogólnoludzkim. Estetycy naturalnie przypuszczają bezwzględną wartość swoich zasad, jako rzecz samą przez się zrozumiałą. Istniało jednak wiele rzeczy,' które uważano za tak samo zrozumiałe, póki nie wykryto, że wyglądają one w rzeczy • wistości zgoła inaczej, niż wyobrażała to sobie mądrość akademicka. W każdym razie powszechna wartość zasad estetycznych musi nasamprzód zostać dowiedzioną, a stać się to może jedynie za pośrednictwem badań porównawczych etnologicznych, które należy rozpocząć od ludów najniższych. Gdyby się wówczas okazało, że dla utworów estetycznych u ludzi pierwotnych miarodajnemi są te same zasady, które rządzą twórczością artystyczną ludzi cywilizowanych, to powstanie znów inna kwestja: czy zasady te występma na najniższym szczeblu w tej samej postaci, w jakiej ukazują się na szczeblach wyższych, czy też raczej można dowieść pewnej różnicy pomiędzy formami starsze-mi a nowszemi, pewnego rozwoju od prostoty do złożoności, od surowości do subtelności.

Uwagi poniższe nie zawierają bynajmniej wyczerpującej odpowiedzi na te pytania. Musimy i wolno nam się ograniczyć do zaznaczenia kilku punktów najbliższych.

Porównywając wzór na pasie andamańskim z wzorem naszych obić pokojowych, widzimy natychmiast, mimo wszelkich różnic, że oba oparte są na jednakiej zasadzie. Kreski poprzeczne powtarzają się w odstępach równomiernych, tak jak bukiet kwiatów, na obiciu: i kreski i wiązanki tworzą szereg: rytmiczne. Podobieństwo to nie ogranicza się bynajmniej do tego poszczególnego zjawiska. Przeciwnie, ciągnąc dalej nasze spostrzeżenia porównawcze, dochodzimy do przekonania, że zasada porządku rytmicznego występuje w sztuce ludów najniższych niemniej stale i wyraźnie, jak w sztuce ludów najbardziej cywilizowanych.

http://rcin.org.pl


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI258 I djvu 254- sam sposób Darwin chce objaśnić i ten fakt, że „rasy
WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI062 I djvu 58 rycii tancerzy, gdyby właśnie nie owe jaskrawe białe k
WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI170 I djvu 166 naumyślnie) okoliczność ta świadczy jedynie o tym, że
WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI033 I djvu 29 wnież niejedno do życzenia. Dla naszych specjalnych ce
WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI040 I djvu — 36 — tów. Ponieważ • jest on częścią albo - wynikiem pe
WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI065 I djvu 61 żadnego wzoru przyrodzonego, lecz ma jedynie na celu p
WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI084 I djvu 80 płci. Istnieją tam wstęgi ze zwiniętych liści, delikat
WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI165 I djvu 161 ustępują znacznie postaciom zwierząt*). Te ostatnie z
WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI173 I djvu 169 harpuny, łuki i strzały, przestajemy się dziwić, że l
WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI194 I djvu 190 wiście nie wyjaśnia to jeszcze charakteru przyjemnośc
WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI221 I djvu 217 ono jednak raczej naukowy, niż poetycki charakter. Uł
WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI240 I djvu 236 na, zamieszkujące blizkie sobie terytorja, są pod wzg
WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI243 I djvu ROZDZIAŁ X.Muzyka. Na najniższych szczeblach kultury muzy
WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI004 I djvu TREŚĆ. Sir. ROZDZIAŁ I. CeJ nauki o sztuce...............
WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI005 I djvu ROZDZIAŁ ŁCel r. a u k i o sztuce. Wśród mnóstwa badań i
WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI006 I djvu 9 ci wstawieniu do historycznego — filozoficznym zwany ki
WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI008 I djvu 4 wszelkiej wartości. A jednak jakaś praca może posiadać
WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI009 I djvu na oku tę prawdę, że «to, czego nie zużytkowujemy, staje
WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI014 I djvu 10 Hensloye’a — oto wszystko, co pozostało nam, prócz dzi

więcej podobnych podstron