Ryc. 15.5. Soczewka i mięsień rzęskowy (a) podczas akomodacji i (b) w stanie spoczynku akomo-dacji (rys. Holly Hess Smith, przedr. za zgodą z: J.K. Ledford, Exercisesin refractometry, Thorofare, NJ: SLACK Incorporated, 1990) zny i siły łamiącej soczewki (akomodacja). Większość zmian krzywizny spowodowana jest przesunięciem do przodu części przedniej soczewki. Innymi zmianami soczewki, obserwowanymi podczas akomodacji, są nieznaczna zmiana kształtu jej powierzchni tylnej oraz grawitacyjna skłonność do zapadania się w gałkę oczną.
Zamazany obraz przedmiotu blisko położonego lub świadomość bliskości obiektu uruchamia procesy akomodacyjne. Akomodacja razem ze zmianą kształtu soczewki powoduje ruchy zbieżne oczu i zwężenie źrenicy. Szereg tych zmian nazywany jest triadą akomo-dacyjną lub odpowiedzią na błiż.
Zależność pomiędzy sumą akomodacji i konwergencji nazywana jest stosunkiem akomo-dacja-konwergencja/akomodacja (AC/A). Jest to czynnik znaczący dla zapewnienia ostrego, pojedynczego obrazu przedmiotów bliskich. Zamazane lub podwójne widzenie wystąpi, jeśli wartość konwergencji nie jest wystarczająca w stosunku do wartości akomodacji.
Amplituda akomodacji maleje z wiekiem, co prowadzi do stanu nazywanego starczow-zrocznością (prezbiopią) - braku zdolności do zmiany ogniskowej dostatecznie dostosowanej do czytania z wygodnej odległości. Prezbiopią jest omówiona w rozdziale 16.
Prawidłowa średnica źrenicy wynosi od 2 do 9 mm. Podobnie jak w przesłonie aparatu fotograficznego mniejsza średnica źrenicy powoduje zwiększenie głębi ostrości (zakres, w którym ognisko nie wpływa na wielkość akomodacji). Średnica źrenicy mniejsza niż 2 mm powoduje ugięcie światła dookoła krawędzi źrenicy (dyfrakcja). Może to pogarszać