55967 obraz
5 (151)

Ponieważ ceremonie inicjacyjne ustanowione zostały przez Istoty boskie lub Przodków mitycznych, przeto ich celebrowanie powoduje przywrócenie pierwotnego Czasu. Odnosi się to do Australijczyków, ale także do całego świata prymitywnego, chodzi bowiem o fundamentalną koncepcję religii archaicznych: powtarzanie rytuału ustanowionego przez Istoty boskie implikuje reaktualizację pierwotnego Czasu, gdy obrzęd celebrowano po raz pierwszy. Z tego właśnie względu obrzęd jest skuteczny: uczestniczy w pełni świętego, pierwotnego Czasu. Obrzęd uobecnia mit. Wszystko to, co mit opowiada o U lud tempus, o „czasach bugari” - obrzęd reaktualizuje, ukazuje jako dokonujące się teraz, hic et nunc. Gdy Bad, plemię z West Kimberley, przygotowuje inicjację młodzieńców, starcy udają się do lasu na poszukiwanie drzewa ganbor, „pod którym Djamar” - ich Istota najwyższa - „odpoczywał w dawnych czasach”. Na przedzie idzie mag z misją odnalezienia drzewa. Gdy je znajdzie, mężczyźni otaczają je ze śpiewem i ścinają swymi krzemiennymi nożami⁹. Mityczne drzewo zostaje uobecnione.

Wszystkie gesty i zabiegi dokonywane w czasie inicjacji są tylko powtórzeniem wzorcowych modeli, to znaczy gestów i zabiegów dokonanych w czasach mitycznych przez tych, którzy ustanowili ceremonie. Przez sam ten fakt są święte, a ich periodyczne powtarzanie odnawia całe życie religijne wspólnoty. Wydaje się, że jniekiedy zapomniano o znaczeniu pewnych gestów, ale nadal się je powtarza, i ponieważ zostały dokonane przez Istoty mityczne w trakcie ustanawiania ceremonii. U Aruntów w odpowiednim momencie kobieta podnosi nowicjusza na swych ramionach - w ten sposób naśladuje gest kobiet Unthippa, uczyniony w Czasie mitycznym (alcheringa)¹⁰.

Wracając do naszego tematu: święty obszar odgrywa zasadniczą rolę w australijskich ceremoniach inicjacyjnych dlatego, że przedstawia obraz pierwotnego Świata, jakim był wówczas, gdy Istota boska znajdowała się na Ziemi. j-Kobiety, dzieci i nie inicjowani trzymani są odeń z daleka, a sami nowicjusze poznają go tylko dość pobieżnie. Dopiero po inicjacji, przy okazji następnej bora> przestudiują wyobrażenia rozłożone wzdłuż ścieżki łączącej oba kręgi. Po pouczeniu dotyczącym mitologii plemienia zdołają zrozumieć symbole.

^v P. E. Worms, Djamar, the Creator („Anthropos”, 45, 1950, 641-658), s. 650-651 i przypis 80. To zachowanie religijne wspólne jest wszystkim ludom o kulturze archaicznej. W Australii uczestniczący w ceremoniach religijnych inicjowany „zdaje sobie sprawę, podobnie jak wszyscy obecni, żernie jest już \ sobą: jest wielkim bohaterem wczasów snu«, którego rolę właśnie powtarza, choćby nawet przez parę minut". |(A. P. Elkin, Abonginai Men of High Degree, Sydney 1946, s. 13). Por. także M. Eiiade, Le ’ Mythe de l’Etemel Retour (Paris 1949), s. 60 nn.

¹⁰ B. Spencer i F. J. Gillen, The Arunta (London 1927), I, s. 188.