Renata Włoch
1. Czym jest funkcja?
1.1. Pochodzenie terminu „funkcja” w naukach społecznych
Pierwotnie pojęcie funkcji było używane przez biologów i fizjologów, w co najmniej trzech znaczeniach:
a) , „funkcja” to rola, jaką pefni dany organ w systemie, którego jest częścią;
b) . „funkcja witalna” czyli obszerne typy procesów organicznych, które określają
żyjący organizm, bądź które są konieczne dla trwania organizmu bądź gatunku;
c) . w wyrażeniu „funkcjonowanie organu”, gdzie termin ten odnosi się do wszyst
kich procesów, niekoniecznie ze wskazaniem roli, jaką procesy te odgrywają w organizmie.
W XVII wieku - dokładnie w 1692 roku - sfowo „funkcja” zostało wprowadzone do języka matematyki przez niemieckiego uczonego Gotfrieda Wilhelma-Leibnitza. W matematyce funkcja definiowana jest w następujący sposób:
„Na zbiorze A" dowolnych elementów jest określona fiinkcja/o wartościach ze zbioru Y, jeśli każdemu elementowi x, należącemu do zbioru Afodpowiadapewien jednoznacznie określony elementy, należący do zbioru Y”.
Swoją karierę na gruncie nauk społecznych pojęcie „funkcja” zawdzięcza angielskiemu myślicielowi, Herbertowi Spencerowi. Ujmowanie społeczeństwa jako funkcjonującego organizmu datuje się w myśli społecznej co najmniej od czasów świętego Tomasza z Akwinu, jednakże w XIX wieku metafora ta stała się szczególnie popularna: organicyzm stał się jedną z cech charakterystycznych pozytywizmu. Spencer, roz.wijąjąc poglądy Augusta Comtek, zakładał, żc wszystkie instytucje w społeczeństwie są ze sobą powiązane i tworząjedcn system - organizm społeczny. Zasady organizacji organizmu społecznego i biologicznego są do siebie podobne: w jednym i drugim występuje zróżnicowanie funkcji organów bądź instytucji, zaś poszczególne części są ze sobą powiązane w taki sposób, że funkcjonowanie żadnej z nich nie jest w' dłuższej perspektywie możliwe beż funkcjonowania pozostałych. Wypełnianie określonych funkcji jest niezbędnym warunkiem przetrwania za-