59260 skanowanie0050

10. Kompleksometria - przepisy wykon.imm ćwiczeń

10.1. Oznaczanie twardości przemijającej (węgl.mowij) wody wodociągowej

Zajada oznaczenia:

Oznaczenie twardości przemijającej wody polega na alkacymetrycznym mian*, określonej ilości badanej wody roztworem HC1 o znanym stężeniu w obecności M ia nowa nic HC1 należy wykonać zgodnie z opisem w rozdziale 6.2.2. Podczas miału *1 wania wodorowęglany wapnia i magnezu reagują z kwasem solnym wg równań i artktjb .1

Ca(HC0₃)₂ + 2 HC1^» CaCl₂ + 2H₂0 + 2C0₂

Mg(HC0₃)₂ + 2 HCl -> MgCl₂ + 2H₂0 + 2C0₂

Zmiana zabarwienia wskaźnika wskazuje na koniec miareczkowania.

Odczynniki:    Szkło:

Mianowany roztwór HC1, roztwór wskaźni- Kolba stożkowa (200-300 cni'). blniatflj Jj ka (oraniu metylowego).    pipeta.

Wykuiianlft*

l>o kolby Mnikowoj odmierzyć pipetą 100 cm³ wody wodociągowej, dodać 3 I rntlwnru u l .wnika. Miareczkować roztworem HC1 do momentu zmiany /abflfwJ^H / Kil lego na pomarańczowe. Odczytać z biurety objętość zużytego roztwom Ib i N potlslawlc odczytanej wartości obliczyć twardość węglanową wody wodociągowe!

W obliczeniach twardości węglanowej należy uwzględnić, że:

1 mol jonów Ca²⁺ (lub Mg²⁺) reaguje z 2 molami HCl

x moli jonów Ca²⁺ (lub Mg²⁺) reaguje z 10~³ • V_HC1 • c_HC1 molami HCl, sbjdi

X=L. 10-³ • V_HC1 • C_HC1

moli Ca²⁺ (lub Mg²')

UH

moli Ca²' (lub Mg²⁺) w próbce

^X ~ 5 " ||f ^Ą ' ^HCl ' ^CHG1

stężenie kwasu solnego fmol/dm³],

odczytana z biurety objętość kwasu solnego zużyta do miareczkowania oznaczanej próbki [cm³].

^objętość oznaczanej próbki wody wynosi 100 cm³ (0,1 dm³), więc w 1 dm³ wody |H( zawarte 5 • 10"³ • V_HC| • c_HG1 moli Ca²⁺ (lub Mg²⁺). Jeden mol tlenku wapnia ma masę fe,()Hg, a zatem obliczona liczba moli Ca²⁺ odpowiada masie tlenku wapnia równej:

^mcao ” 56,08 • 5 • 10 ³ • y„_cl • c_HC1 - 0,2804 • V_HC1 • c_HQ [g]

ⁿ'c.uⁱ2s0'^t-'‘Wr’'^lHc; ^lmSi skoro 1 °n =f 10 mg CaO/dm³

Hyardość węglanowa badanej wody = 28,04 • V_Ha • c_HC1 [°n]

|0.2. Oznaczenie twardości ogólnej wody metodą wersenianową

Buda oznaczenia:

■Utuczenie twardości ogólnej polega na miareczkowaniu badanej próbki wody (w której wcśniej oznaczono twardość węglanową) z dodatkiem buforu amonowego (o pH ~ 10) potworem wersenianu disodu (sól disodowa kwasu etylenodiaminotetraoctowegp zwana HpTA lub skrótowo zapisywana Na₂H₂Y) o znanym stężeniu wobec czerni eriochromowej B¹ Jttko wskaźnika. Zachodzące reakcje omówione są na stronie 108.

| Pfjczynniki:    Szkło:

Uo/.twory: wersenianu magnezu    Kolba stożkowa (200-300 cm3), biureta,

■I ulęźeniu 0,0100 mol/dm³, wersenianu    pipeta, cylinder miarowy.

thiodU (EDTA) o stężeniu [ 0(0250 mol/dm³, buforu amonowego h pl 1 ~ 10; wskaźnik: czerń eriochro-Itiowa T zmieszana z chlorkiem sodu.

[y/ykonanie:

I'm oznaczeniu twardości węglanowej (ćw. 10.1) próbkę wody zadaje się 10 cm³ buforu Błonowego i 30 cm³ wersenianu magnezu o stężeniu 0,0100 mol/dm³. Próbkę ogrzaną |i|u temperatury 60°C miareczkuje się mianowanym roztworem wersenianu disodu, wo-||ę niewielkiej ilości czerni eriochromowej T, do zmiany zabarwienia roztworu z różo-■Oliolctowej na zieloną. W punkcie końcowym miareczkowania niebieska barwa zdyso-Iji łwuncj formy czerni eriochromowej T jest maskowana przez żółte zabarwienie oranżu Butylowego. Na podstawie ilości zużytego roztworu EDTA obliczyć twardość ogólną Wildy, /,nająć wartości twardości węglanowej i ogólnej obliczyć także twardość stałą.