skanowanie0016

4. Reakcje chemiczne - przepisy wykonania ćwiczeń

4.1. Rozpuszczanie substancji

Cel ćwiczenia

Badanie procesu rozpuszczania soli i towarzyszącego mu efektu termicznego,™

Odczynniki    Szkło i aparatura

Stałe sole: azotan(V) amonu, chlorek    Probówki, statyw na probówki, baglel

wapnia, chlorek sodu, octan sodu,    ka, termometr, palnik.

chlorek amonu, siarczan(VI) miedzi(II),

fosforan(V) sodu, fosforan(V) magnezu,

węglan sodu, węglan wapnia, siar-

czan(VI) wapnia, węglan żelaza(III).

Wykonanie

Do trzech probówek nalać po ok. 3 cm³ wody destylowanej, po czym do każdej t nlt Ili dodać po ok. ^lA łyżeczki soli wskazanych przez asystenta i wstrząsać probówki do tofl puszczenia osadów. Zaobserwować zmianę temperatury cieczy podczas rozpuszcilfl soli. W przypadku soli trudno rozpuszczalnej roztwór podgrzać, a następnie ochłod dl w strumieniu zimnej wody. Zanotować i wyjaśnić poczynione obserwacje.

Środki ostrożności

Sole miedzi(II) są niebezpieczne dla środowiska naturalnego - nie wylewać do zlewu.

Postępowanie z odpadami

Roztwory soli miedzi(II) i żelaza( III) wylać do pojemników na zlewki soli metali ciężkich, pozostałe roztwory wylać do zlewu.

IfłiHhi liuddtkowe

| j h tu )ł<«1 rozpuszczalność substancji?

■iw m ili^ będą się rozpuszczały w rozpuszczalnikach organicznych, jak etanol czy hek-[ fili? (Ulpowlcdź uzasadnij.

Iobserwuje się rożny efekt termiczny przy rozpuszczaniu różnych soli? filii|,i| przykłady praktycznego wykorzystania efektu termicznego towarzyszącego irfrjiii'1/.ł /nnlu soli.

LI, Utulanie właściwości mieszanin ^■pgiuiu

różnicy pomiędzy mieszaniną a związkiem chemicznym.

■pyimiki

pirkoWłiuii siarka, opiłki żelaza, ^Bfhlnrek sodu, metanol, sacharo-||, m||i t iul. 10% kwas solny.

Szkło i aparatura

Mała parowniczka, bagietka, termometr, palnik, łyżka do spalań, magnes, szkiełko zegarkowe, kolbki stożkowe o poj. 50 cm³, cylinder miarowy o poj. 10-25 cm³, elektryczna płyta grzejna.

Hpitdiłlc

B lirów nlczce wymieszać ok. ^lA łyżeczki sproszkowanej siarki z podobną ilością »i>ljl' ów żelaza. Zakwalifikować otrzymaną mieszaninę jako homo- lub heterogeniczna, tii!|«>wlcdź uzasadnić. Nad parowniczką umieścić magnes. Obserwować rozdział ^Hpmtliny na składniki. Wyjaśnić otrzymany wynik.

w probówce ok. Vi płaskiej łyżeczki mieszaniny siarki z opiłkami żelaza ^^W|«wać nad palnikiem, obserwując zachodzące zmiany. Otrzymany produkt wy--    /. probówki na szkiełko zegarkowe i po ostudzeniu określić dotykiem jego kon-

st«i. m IV' Następnie, zadać otrzymany produkt kilkoma kroplami 10% roztworu HC1 ■) fisi rożnie powąchać wydzielający się gaz. Zapisać przebieg procesu. Uzasadnić, że ■■ in proces chemiczny.

tfPtnłi kolbek stożkowych nalać po ok. 15 cm³ wody destylowanej, po czym do Hdf)**)^/ nich dodać ok. 3 cm³, a do drugiej ok. 8 cm³ metanolu. Następnie ogrzewać ^Bjubbwkl "a elektrycznej płycie grzejnej, mierząc termometrem temperaturę rozpo-Hfti wrzenia cieczy w każdej kolbce. Wyniki zapisać i uzasadnić wpływ dodatku na temperaturę wrzenia wody.

Ml( li kolbek stożkowych nalać po ok. 10 cm³ wody destylowanej, po czym do ■tyifj / nich dodać ok. 3 cm³, a do drugiej ok. 8 cm³ glicerolu. Następnie ogrzewać ^Hplbówkl na elektrycznej płycie grzejnej, mierząc termometrem temperaturę rozpo-Hpgla wrzenia cieczy w każdej kolbce. Wyniki zapisać i uzasadnić wpływ dodatku gili Nulu na temperaturę wrzenia wody.