60126 P1010869

8 ŚCIANY OPOROWE

AJ. UWAGI WSTĘPNE

Ściany oporowe służą do przenoszenia parcia poziomego materiałów sypkich i płyn-nych. Stosuje się je przy budowlach ziemnych lub jako Ściany zbiorników, kanałów, zasób-

nitów jęp. Parcie poziome na ścianę oblicza się według zasad znanych z mechaniki gruo-

(ów i statyki budowli. Wielkość parcia zależna jest od rodzaju materiału, znajdującego się za ścianą i od obciążenia naziomu.

Aby konstrukcja oporowa była stateczna, muszą być spełnione następujące warunki. 2. Moment utrzymujący dla dowolnego wypadku obciążeń powinien być co najmniej 1,5 raza większy od momentu wywracającego, czyb' współczynnik stateczności powinien wynosić

(8.1)

M. - moment utrzymujący, M— moment wywracający.

b. Bezpieczeństwo konstrukcji na przesunięcie powinno być większe lub równe 1,25, czyli powinien zachodzić warunek

G — ciężar pionowy, E_g — pozioma składowa parcia,/ — współczynnik tarcia, który należy przyjmować wg tabL 85. (Współczynniki n, i n₂ ustalono na podstawie skryptu prof. Ballenstedta „Wzory i tablice do obliczeń statycznych w budownictwie”, wyd. PZWS, Poznań 1951 r„ z. 2, s. 454).

c Ciśnienie jednostkowe na grant nie powinno przekraczać dopuszczalncaojB d. Głębokość posadowienia podstawy konstrukcji powinna być uzależniona od rodzaju grantu, ważności budowli i strefy przemarzania, którą należy przyjmować zgodnie z wymogami normowymi PN-74/B-03020.

Fundamenty pod ściany oporowe w zależności od warunków gruntowych mog^^ć płytkie lub głębokie. W przypadku głębokiego posadowienia częściej stosuje się pak, rzadziej studnie. Rozstaw pali, ilość oraz ich pochylenie należy udokumentować obliczeniami statycznymi.

Konstrukcje oporowe dzielą się na masywne, wykonywane najczęściej 1 betonu, kamienia lub cegły oraz konstrukcje kątowe lub żebrowe, które wykonuje się z żelbetu.

Wskazane jest, aby wilgotność ziemi, napierającej na mury oporowe, była możliwie stała. Zmiana wilgotności może wpłynąć na zachwianie stanu równowagi. Gdy warunki gruntowe tego wymagają, należy ścianę dobrze odwodnić.

Daje się więc z obu stron ściany pionowej narzut z drobnego kamienia lub grubego żwiru. Po zewnętrznej stronie na dnie narzutu układa się sączki kamionkowe lub betonowe celem odprowadzenia wody zza muru. Z wewnętrznej strony muru odprowadza się

wodę sączkami poprzecznymi przez ścianę na zewnątrz. Rozstaw sączków przyjmuje się 'od 3 do 4 m. Zatem rodzaj gruntu oraz stopień jego wilgotności mają decydujący wpływ na ustalenie wielkości współczynników stateczności n_l i n₂. Niezależnie od dobrego odprowadzenia wody zza ściany pionowej należy starannie tylną powierzchnię konstrukcji toporowej pokryć izolacją wodoochronną.

Rys. 8.1. Schemat obciążenia ściany oporowej Rys. 8.2. Sposób odwodnienia ściany oporowej od parcia ziemi i naziomu

Najprostszym typem izolacji jest dwu- lub trzykrotne smarowanie ściany lepikiem bitumicznym po uprzednim wykonaniu warstwy wyrównawczej (jeśli powierzchnia po odjęciu deskowania jest chropowata). Izolacja powinna być elastyczna i niełamliwa przy niskich temperaturach. Niekiedy izolację wykonuje się z dwóch lub trzech warstw papy jutowej starannie ułożonej na lepiku i ochronionej od mechanicznych uszkodzeń najczęściej ścianką z cegły ceramicznej na zaprawie cementowo-wapiennej lub cementowej.

Przy projektowaniu ściany oporowej żelbetowej należy pamiętać o przerwach dylatacyjnych. Największy odstęp między dylatacjami nie powinien przekraczać 20 m.

Do konstrukcji ścian oporowych, wykonanych na mokro, zaleca się stosować beton marki B100 do B 200, stal klasy A-O do A-IIL Zbrojenie poszczególnych elementów konstrukcji ze względów ekonomicznych powinno mieścić się w granicach ji<l,0%.

8.2. KONSTRUKCJE OPOROWE PŁYTOWE

Konstrukcje płytowe składają się z płyty pionowej i poziomej, sztywno ze sobą połączonych. Konstrukcja ta pozostaje w równowadze dzięki naciskowi ziemi, leżącej na stopie.

Płyty zarówno pionową, jak i poziomą oblicza się jako wsporniki: zbrojenie płyty pionowej ułożone jest zawsze od strony parcia. Część płyty poziomej od strony parcia jest zbrojona górą z powodu zginania ku dołowi, część zaś, występująca na zewnątrz, zbrojona jest od dołu z powodu obciążenia odporem gruntu.

Przy projektowaniu wysokich ścian oporowych uciekamy się często do stosowania na ścianach pionowych wsporników odciążających (rys. 8.3). Wsporniki takie zmniejszają momenty zginające w ścianie i w pewnych przypadkach przyczyniają się do zwiększenia stateczności konstrukcji oporowej.