60869 skanuj0109

8.3. PRÓBKI DO PRÓBY SKRACANIA

Do próby skręcania używa się głównie próbek o przekroju kołowym. Próbki o innych przekrojach stosowane są w przypadkach prób specjalnych. Dla pełnych próbek walcowych długość pomiarową l_p (patrz rys. 8.7) przyjmuje się w zakresie (5    20)d₀; najczęściej l_p - 10d₀, gdzie d₀ jest średnicą pomiarową

próbki.

Jako obróbkę końcową dla próbek na skręcenie przyjmuje się toczenie wykańczające.

W przypadku skręcania próbek stalowych aż do ich zniszczenia — zależnie od jakości i rodzaju materiału badanego — rozróżniamy trzy charakterystyczne rodzaje złomów:

J. Złom po ś 1 i / g o w y (rys. 8.5a). Występuje on w płaszczyźnie prostopadłej do osi próbki (w płaszczyźnie tej wartości naprężeń stycznych są największe). Zniszczenie próbki następuje przez ścięcie. Widoczne są ślady plastycznych poślizgów. Tego rodzaju złomy występują w próbkach stalowych.

2. Z 1 o m k r u c h y (rys. 8.5b). Występuje w materiałach takich, jak np. żeliwo. Zniszczenie powstaje tu na skutek rozerwania w wyniku działania głównych naprężeń normalnych, które — jak wynika z analizy rozkładu naprężeń — występują w płaszczyznach nachylonych do osi próbki pod kątem 45 . Złom kruchy przebiega wzdłuż linii śrubowej nachylonej do osi próbki pod kątem 45°.

132