2.4
Podmiot opieki to określenie bardzo ogólne, pod którym kryje się wiele treści, a tym samym różnych możliwości. Może okazać się, że na początku nawet nie jesteśmy w stanie wyobrazić sobie, jak wiele różnych pod względem:
• stanu,
• wieku i
• liczby pielęgnowanych
„podmiotów” może stanowić przedmiot zawodowego zainteresowania pielęgniarki.
Dodatkowe wyjaśnienia:
• wiek w latach (czyli metrykalny),
• wiek biologiczny, szczególnie wówczas, gdy istnieje znaczna rozbieżność pomiędzy tym, jak człowiek „wygląda”, a ile ma lat wg wskazań metryki urodzenia.
Dziecko Dorosły Starszy człowiek
Ryc. 2J. Podmiot opieki: kategoria wieku.
Dodatkowe wyjaśnienia:
Dziecko: od noworodka do wieku młodzieńczego
Dorosły: od 18. lub 21. roku życia do 65. lub 70. (w zależności od przyjętego podziału)
Starszy człowiek: 65-70 i więcej lat.
Uwaga. Niekiedy wyodrębnia się oddzielną grupę starców:
• osoby powyżej 80. roku życia.
Wyjaśnienie podstawowych pojęć:
Określenia: zdrowy, zdrowy narażony na zachorowanie, chory są ściśle związane z przyjętą definicją (definicjami) zdrowia.
Zdrowy:
„to taki człowiek, który może w pełni realizować swoje aspiracje i potrzeby, a jednocześnie zmieniać środowisko i(lub) radzić sobie z nim (reagować na wyzwania środowiska)” (Ramowy Program 3-lelniej Szkoły Pielęgniarstwa, 1996).
Zdrowy nurażony na zachorowanie:
„to taki człowiek, u którego negatywny wpływ środowiska (społecznego, ekonomicznego), warunków życia, stylu życia, pracy, odżywiania, nawyków, uzależnień, ograniczenia funkcji mogą doprowadzić (przyczynić się) do wystąpienia choroby”
(Ramowy Program 3-letniej Szkoły Pielęgniarstwa, 1996).
. r Zdrowy , r i r
Zdrowy ^nar^ony Chory Niepełnosprawny
na zachorowanie)
Ryc. 2.4. Podmiot opieki: kategoria - stan zdrowia.
Chory:
„to taki, u którego wystąpiła dynamiczna reakcja ustroju na zadziałanie czynnika chorobotwórczego, wyrażająca się zaburzeniem naturalnego współdziałania narządów i tkanek, prowadząca do zmian czynnościowych i organicznych ustroju, uniemożliwiąjąc człowiekowi realizowanie jego potrzeb i aspiracji oraz radzenie sobie ze środowiskiem” (Ramowy Program 3-letniej Szkoły Pielęgniarstwa, 1996).
Niepełnosprawni, określani także jako sprawni inaczej:
„to tacy ludzie, u których występuje uszkodzenie lub ograniczenie funkcji narządu ciała z przyczyn: wrodzonych, przebiegu innych schorzeń, urazu, wymagające przystosowania się do życia w zmienionych warunkach (zmienionym stanie)”
(Ramowy Program 3-lctniej Szkoły Pielęgniarstwa, 1996).
Dodatkowe wyjaśnienia. W definicjach niepełnosprawności podkreśla się fakt obniżonej sprawności
• fizycznej,
• psychicznej i
• społecznej
w stosunku do poziomu (normy) uznanego za prawidłowy.
65