64353 Zdjęcie0549

i • wolność (przynależna wszystkim ludziom);

*    praworządność (zależności wszystkich od wspólnie ustanowiona prawa);

•    równość (wszystkich wobec tego prawa).

Uwzględniają: artykulacje wymienionych czterech zasad trudno konl^

tyzować wartości wiodące w etykach zawodowych. Wiga trzeciej faliToifle. ra skłania ku temu aby wartości te widzieć w wiedzy - wręcz mądrości. Wfejj ta zdaje się wracać do intelektualizmu etycznego Sokratesa i zasady słuszności tkwiącej w samym rozumie. Współbrzmi to z zasadą praworządności. Z tego względu, dobrze jest w kodeksach zawodowych poszukiwać koniunkcjipo. między tym, co sprawiedliwe, umiarkowane, słuszne i praworządne. Te zasady zdają się być mocno umocowanymi w tradycji etycznej.

22. Etyka relatywistyczna czyli zasada każdy ma rację ze swego punktu widzenia

Termin realatywizm moralny związany jest z przekonaniem, iż wartościowane moralnie normy sprzeczne są jednakowo słuszne i praworządne.

W przekonaniu tym nie ma uniwersalnych i ogólnych zasad ani systemów wartości. Zależne są one od sytuacji w jakiej człowiek dokonuje wybon i działania. Wybory i sumienie moralne zależą od konkretnego człowieka, grupy w której żyje i opinii społecznej swojego czasu. Stąd rozróżnienie relatywizmu: historycznego, socjologicznego i kulturowego oraz metaetycznegp.

Relatywizm historyczny lansuje przekonanie, iż normy i oceny nabierają charakteru etycznego w związku z konkretną sytuacją historyczną, Zależą one od makroetyki, tego, co uznaje się za dobre w konkretnej sytuacji historycznej. I tak np. norma nie zabijaj zrazu odnoszona była do konkretnych kast społeczeństw starożytnych, nie obejmowała starców i dzieci, niewolników, chłopów feudalnych, pewnych ras i warstw albo klas itp.

Relatywizm socjologiczny osnuty jest na przekonaniu, iż systemy moralne zależą od sytuacji określanej przez potrzeby i interesy określonych grap społecznych. Interesy różnych grup społecznych lansują swoje wartości i sposoby ich realizacji. Jeżeli jest to grupa społeczna ważna w funkcjonowaniu społeczeństwa, państwa i wspólnoty, to jej wartości i sposoby ich realizacji# skująprzychy Iną ocenę - uznawane sąi uzasadniane jako sprawiedliwe,un#' kowane, słuszne i praworządne. I tak np. norma nie zabijaj odnoszona i jest do konkretnych grup społecznych, często nie obejmuje osób spoza<M grupy. Zabójstwo człowieka z grup uznawanych za złe, przestępców 1]$?,

postępujących 1 wionę etycznie nia etyczne zab Relatywiz czynników ge< wientypposta kultur, stanów temówwartoś neruje postaw w danej kultu różne znaczer jania obcych.

Rełatywi zmów.Osnutj względem his jednak pewn; charakter uni ryczne, socjo etyczny pod\ nikt i nigdzie wartości. Nia które wskaż Źródła d prawdziwej coś ludzie d| i dobro, to J epoce, grud nych zasad! stanowioij -preferowj tern wartoś ją rolę sity społecznyc

Wosti fikacji za' można tak

106