65653 skanuj0107 (18)

110

JOANNA PRZYBYŚ

Jak zauważają C. Jurowski i D. Gursoy (2004), wsparcie lokalnej społeczności dla rozwoju turystyki jest bardzo istotne, ponieważ jej sukces i zrównoważony rozwój zależy w dużej mierze od dobrej woli mieszkańców obszaru recepcyjnego. R. MacDonald i L. Jolliffe (2004) podkreślają, że ważne jest, by miejscowa ludność miała możliwość sprawowania kontroli nad ofertą oraz by zasoby, o ile to możliwe, były jej własnością.

Ma to dwojakie konsekwencje. Po pierwsze, wzmaga poczucie identyfikacji z działaniami w sferze turystyki, co wpływa na jej akceptację, po drugie, pozwala uniknąć częstego w tym segmencie gospodarki odprowadzania korzyści na zewnątrz układu lokalnego.

Należy pamiętać, że w przypadku turystyki kulturowej miejscowa ludność poniekąd sprzedaje „samą siebie” (zob. też: Małek 2003) co może pozbawiać ją poczucia prywatności i czynić bardziej podatną na związany z obecnością odwiedzających stres.

Opinia miejscowej ludności o turystyce w dużej mierze zależy od jej oceny wpływu tej gałęzi gospodarki na stan wykorzystywanych także przez lokalną społeczność zasobów. Zadowolenie mieszkańców obszarów recepcyjnych społeczności najczęściej wynika ze wzrostu możliwości rozrywki i wypoczynku, obawy zaś przede wszystkim dotyczą konkurencji o te dobra pomiędzy nimi, a odwiedzającymi (Jurowski i in. w: Jurowski, Gursoy 2004).

Jak zauważa M. Kłodziński (2001), rozwój terenów wiejskich staje się obecnie kluczowym problemem naszego kraju, dotyczy bowiem 93 % jego obszaru i prawie 15 min ludności. Na wsi żyje mniej więcej jedna trzecia ludności Polski. Charakterystyka polskiej wsi wyłaniająca się z opracowań wielu autorów (m. in. Kantor 1995, Czerwiński 1997, Szafraniec 2001) nie jest optymistyczna. Badacze zwracają uwagę na niskie wykształcenie mieszkańców, pasywność, postawy zawiści wobec osób osiągających sukces i zły stan szeroko rozumianej kultury. Jak piszą M. Czerwiński (1997) i Cz. Robotycki (1980), wyposażenie wsi w instytucje i elementy infrastruktury służące kulturze ukształtowało się w latach 70. XX w. Obecnie jego główne elementy to biblioteki gminne, dostarczyciele prasy (często prywatne sklepy), Gminne Ośrodki Kultury, Koła Gospodyń Wiejskich, oraz Straż Pożarna. W opinii współczesnych mieszkańców wsi to, co nowe i modne jest często równoznaczne z ładnym.

Podobnych konkluzji dostarczył opracowany w latach dziewięćdziesiątych raport o stanie kultury wiejskiej w Polsce (Bednarek, Omelaniuk 1997). Zaobserwowane nowe zjawiska to przede wszystkim dyskoteki i kluby z wyszynkiem. Dostrzeżono sporo amatorskich zespołów artystycznych (gminy niechętnie