67095 P1520686

Wrt powierzchni bakterii. Bezpośredni kontakt enzymów ze złożonymi aut>-śtancjaiwi pokarmowymi powoduje ich rozkład chemiczny do składników prostych (trawienie kontaktowo). Składniki aa wchłaniano cło ciała bakterii, lidzie podlegają dalszym przemianom. Końcowe produkty tych przemian, wydalane przez bakterie, wykorzystywane aa przez organizm przeżuwacza. Mi krudera bakteryjna jest bardzo zróżnicowana. W przewodzie pokarmowym bydła i owiec występuje ponad 400 gatunków bakterii. Specjalizują aię one i jednocześnie konkurują ze sobą w trawieniu i przemianach poszczególnych składników paszy. Wysoki stopień współzależności pomiędzy poszczególnymi gatunkami bakterii sprawia, że do całkowitego strawienia składników pokarmowych do związków przyswajalnych przez organizm przeżuwaczy muszą być obecne w przedżolądkach niemal wszystkie gatunki bakterii. Tworzą one grupy bakterii: celuloli tycznych - trawiących błonnik, amylolitycznych trawiących skrobię, proteolitycznych - trawiących białka i lipolitycznych ■;-= trawiących tłuszcze. Są też bakterie, które specjalizują się w rozkładzie mocznika. Oprócz udziału w trawieniu i przemianach, niektóre gatunki bakterii (np. Streptococcus bovis) syntetyzują witaminy z grupy B i witaminę K. Bakterie te trawione są w dalszych odcinkach przewodu pokarmowego przeżuwacza, dostarcząjąc tych witamin w ilości pokrywającej zapotrzebowanie na nie organizmu gospodarza. W 1 ml treści żwacza żyje od 10-10¹¹ bakterii. Większość z nich występuje w płynnej treści żwacza i czepca, gdzie ma łatwy dostęp do rozpuszczalnych składników pokarmowych. Część bakterii żwaczo-wych tworzy jednogatunkowe mikrokolonie rozwijające się w warstwie powierzchniowej, która pokrywa błonę śluzową żwacza. Bakterie te pochłaniają tlen przenikający przez ścianę żwacza i chronią w ten sposób bakterie beztlenowe bytujące w płynnej treści przedżołądków.

Mikrofaunę przedżołądków stanowią pierwotniaki (ok. 100 gatunków). W 1 ml treści żwacza żyje około 10⁶ wymoczków, głównie z podtypu Ciliata. Wielkość pierwotniaków waha się od 70x35 pra (Dasytricha ruminan-tium) do 200x150 pm (Metadinium medium). Przyczepiają się one do stałych cząstek pokarmu. Obniżenie pH treści żwacza do 4,5 oraz długotrwałe głodzenie bydła i owiec powoduje defaunizację ich przedżołądków. Pierwotniaki trawią składniki pokarmowe paszy w dużo mniejszym stopniu niż bakterie. Pierwotniaki, poruszające się w przedżolądkach, mechanicznie rozdrabniają cząstki paszy, mieszają treść pokarmową, drążą w niej kanaliki, dzięki którym gazy powstałe w procesie fermentacji mogą gromadzić się wokół wpustu żwacza. Pierwotniaki żywią się przede wszystkim bakteriami, a same trafiając wraz z treścią pokarmową do trawieńca i jelita cienkiego, są trawione przez enzymy tam występujące. Dla przeżuwaczy białko i glikogen pierwotniaków mają wyższą wartość pokarmową niż bakterie, zatem pierwotniaki zjadąjąc bakterie poprąwiąją jakość pokarmową składników, z których korzysta przeżuwacz. Drobnoustroje (bakterie i pierwotniaki), po spełnieniu swoich funkcji w przedżołądkach, są przesuwane z treścią pokarmową do dalszych odcinków przewodu pokarmowego. Ich białko trawione w trawieneu

153