Dyskusję można przeprowadzać w „Kapeluszach Myślowych”, lo; wcześniej kolor kapelusza dla danej osoby. Jest to bardzo ciekawy i poucza eksperyment! Dyskusję możemy przeprowadzać w małych grupach, które wy cowują wspólne rozwiązanie lub przygotowują argumenty na rzecz wylosowr go stanowiska, Wyłonieni z każdej grupy mówcy — referują rozwiązania gn i ew. spierają się dalej (oczywiście z zachowaniem cywilizowanych reguł),
Ważne jest, aby zwrócić uwagę na:
* unikanie tzw. wycieczek osobistych, czyli argumentów ad personom („co ty możesz wiedzieć o wychowaniu, skoro nawet nie masz dzieci", „co za głupi wniosek”);
* stosowania argumentów nie fair np. fałszowanie danych lub źródeł danych, wypowiadanie opinii w postaci faktów (,jak podają socjologowie młodzież jest coraz gorsza”. Gdzie podają, jacy socjologowie? skąd mają takie dane? Z kim'porównują: człowiekiem z paleolitu, żakami krakowskimi, bitnikami z lat 60-tych?)
* sprawiedliwą reglamentację szans zabrania głosu, nie monopolizowanie dyskusji przez jedną lub kilka osób
* nie przerywanie wypowiedzianym! (głos mogą mieć np. tylko te osoby, które na przykład trzymają mikrofon lub jego atrapę)
* zmianę ról w kolejnych ćwiczeniach tak, aby każdy uczeń miał możliwość przeżycia określonych doświadczeń, (zobacz też: Praca w grupach).
Przy tej okazji warto też zwracać uwagę i trenować komunikację z wykorzystaniem mowy ciała. Nawet dobry argument „przepadnie", jeżeli zostanie wypowiedziany zbyt cicho, łamiącym się głosem, z mimiką wyrażającą niepewność lub nadmierną złość i agresję.
Na zakończenie pamiętajmy o podsumowaniu. Nie chodzi tu o to kto „wygrał” w walce na argumenty, ale jak się uczniowie czuli w danej roli, co było dla nich łatwe/trudne, co powinni jeszcze potrenować?
Nauczyciel sam lub wspólnie z uczniami może opracować listę sytuacji ułatwiających lub utrudniających przebieg dyskusji, można opracować punktację (punkty dodatnie za „dobre” zachowania i ujemne za łamanie reguł) i poddać się wzajemnej ocenie.
Na przykład w ćwiczeniu pt. Akwarium.
Kilka osób dyskutuje na jakiś temat. Założenia — regulamin dyskusji wypisany na dużej kartce papieru, wisi w widocznym miejscu. Koledzy przypatrują się i analizują przebieg wydarzeń pod kątem skuteczności argumentacji oraz respektowania zasad regulaminowych. Przygotowują informacje zwrotne: swoje komentarze na temat określonych zachowań. Potem — zmiana ról. Przypomnij koniecznie o konieczności formułowania informacji zwrotnych w formie komunikatów typu JA! Intencją tego ćwiczenia jest wzajemne uczenie się i doskonalenie swych umiejętności, nie zaś — surowe wyłapywanie błędów!
Bardziej ustrukturalizowanym wariantem dyskusji jest debata. Można powiedzieć, że od dyskusji opisywanych powyżej, różni ją to, że może trwać dłużej (nawet kilka dni), powoływani są sędziowie, którzy punktują niezależnie