57
Rysunki
Międzymózgowie
Śródmózgowie
Most
Rdzeń przedłużony
Bruzda środkowa
(Rolanda) Ośrodki czuciowe
Ośrodki ruchowe ciała , (patrz niżej)
Rejestrowanie położenia ciała
Ośrodek ruchowy mowy
Bruzda boczna (Sylwiusza)
Inleiprelacja Wrał",ia „ A 1 wzrokowe
Czytanie wrażeń
wzrokowych
Rozmieszczenie wybranych ośrodków w korze mózgowej
Część |
Budowa |
Funkcje | |||
Kresomózgowie |
Największa część ludzkiego mózgu. Stanowią ją dwie pofałdowane półkule mózgowe, w których można wyróżnić komory zaopatrzone w pęczki naczyń krwionośnych wydzielających płyn mózgowo-rdzeniowy. Powierzchnia zewnętrzna kresomózgowia, tzw. kora, to istota (substancja) szara (o grubości 1,5-5 mm w zależności od okolicy półkuli) zbudowana z kilku miliardów komórek nerwowych. Pod nią znajduje się istota biała, zbudowana z pęczków włókien nerwowych. Wzory sfałdowań kory są stałe. Obie półkule połączone są spoidłem wielkim |
* Ośrodek wyższych czynności nerwowych (pamięć, interpretacja zjawisk, kojarzenie) * Główny ośrodek odbiorczy bodźców zmysłowych * Określone miejsca w korze odpowiadają określonym funkcjom. Większość funkcji ma ośrodki w obu półkulach, ale niektóre są regulowane tylko w jednej półkuli mózgowej | |||
<o o W) NI 'O |
Wzgórze |
Grube ściany komory międzymózgowia, zbudowane z istoty szarej rozdzielonej istotą białą na szereg skupień |
* Ośroc (infon węchc * Ośroc * Ośroc |
tk przekaźnikowy impulsów zmysłowych nacje dotykowe, bólowe, termiczne oraz we) ci aktywności mięśniowej i gruczołowej ci wielu reakcji emocjonalnych | |
<D O W) N 'O |
a N § |
Podwzgórze |
Obszar w dolnej części komory międzymózgowia, zbudowany z istoty szarej tworzącej liczne skupienia. Zbiegają się w nich drogi nerwowe z (oraz do) pozostałych części mózgu, narządów węchu i smaku |
* Ośroc wy, p ciśnie zapob obniż * Wytw |
ci regulujące sen, pragnienie, popęd płcio-acę przewodu pokarmowego, pracę serca, >ie krwi, temperaturę ciała (przednia część ega podnoszeniu się ciepłoty, a tylna - jej niu) arzanie hormonów (patrz str. 66) |
s |
Śródmózgowie |
Wąski kanał centralny z płynem mózgowo-rdzeniowym otoczony grubymi ścianami zawierającymi ośrodki odruchowe i główne szlaki nerwowymi. U człowieka ś. jest znacznie mniejsze niż u kręgowców niższych, u których spełnia funkcję ośrodka ostatecznej koordynacji |
* Czynt wych słuchc przed |
ościowa koordynacja impulsów wzroko-;np. zwężanie źrenicy w silnym świetle), wych, statycznych i przekazywanie ich do ńej części mózgu oraz do móżdżku | |
Móżdżek (tyłomózgowie) |
Dwie półkule połączone tzw. robakiem. Kora móżdżku to ciała komórek nerwowych (istota szara). Poniżej znajduje się istotaa biała -włókna nerwowe komunikujące się z rdzeniem przedłużonym i wyższymi częściami mózgu |
* Reguł * Kiero * Modu półku |
acja i koordynacja skurczów mięśni vanie odruchami równowagi owanie impulsów przewodzonych do mózgowych | ||
Most |
Gruby pęk włókien, przewodzący impulsy z jednej półkuli móżdżku do drugiej |
* Umoż i lewe |
liwienie koordynacji ruchowej prawej i części ciała | ||
Rdzeń przedłużony (zamózgowie) |
Wąski kanał centralny z płynem mózgowo-rdzeniowym, otoczony ścianą zbudowaną z istoty białej (włókna neuronów) i z istoty szarej skupionej w ośrodki nerwowe |
* Przewodzenie impulsów od mózgu do rdzenia i odwrotnie * Regulacja czynności odruchowych, jak np. praca, serca, oddychanie, połykanie, wymioty, kasze), czkawka, rozszerzanie i kurczenie naczyjń krwionośnych | |||
Rdzeń kręgowy |
Część wewnętrzna o przekroju poprzecznym w kształcie motyla utworzona jest z istoty szarej zbudowanej z neuronów. Część zewnętrzna to istota biała. Włókna podzielone są na szlaki (pęczki) spełniające podobne funkcje: szlaki wstępujące (przewodzące impulsy do mózgu) i szlaki zstępujące (przewodzące impulsy z mózgu do efektorów). Przez środek istoty szarej przebiega wąski kanał wypełniony płynem mózgowo-rdzeniowym |
* Przewodzenie impulsów z oraz do mózgu * Ośrodek odruchów |
o
£
T3
C
D
Uh
O
£
15
N
(0
•a
<u
c
.5
a
i