w pewną całość. Ogólni* motna powiedzieć, że indywidualizm wolnych ]*dnoat*k, o których sądzi aftą. że są zasadniczo równe, określa! racjonalistyczny 11-bertynizm Franc Jl I Anglii, podczas gdy Indywidualizm oparty na Jakościowych różnicach i niezmienności Jest raczej tworem niemieckiego umysłu. W wersji opracowanej w postaci zasad ekonomicznych XIX w. połączył obłe formy. Jest bowiem Jasne, że doktryna wolności 1 równości stanowi podstawy wolnej konkurencji, a doktryna zróżnicowanych osobowości — podstawę podziału pracy. Liberalizm XVIII w. postawił Jednostkę na nogach i Jednostka mogła iść, dokąd ją nogi poniosły. Teoria pozostawiała naturalnemu biegowi rzeczy czuwanie nad tym, by nieograniczona konkurencja między Jednostkami przynosiła w rezultacie harmonię interesów i by całemu światu działo się lepiej w wyniku wprawienia w ruch bezlitosnych Jednostkowych starań o zyski. Taka jest metafizyka, za pomocą której XVIII-- wieczny optymizm co do przyrody uzasadniał społecznie wolną konkurencję.
W indywidualizmie inności, pogłębiania indywidualności aż stanie się nieporównywalna co do istoty, podobnie Jak działania wykonywane w ramach zawodu czy powołania, odnaleziono metafizykę podziału pracy. Dwie wielkie zasady, które działają nierozłącznie w XIX-wiecznej teorii i praktyce gospodarczej — konkurencja i podział pracy — ukazują się przeto Jako ekonomiczne projekcje metafizycznych aspektów indywidualizmu społecznego. Oczy wiście, nieograniczona konkurencja i indywidualna specjalizacja w podziale pracy wpłynęły na subiektywną kulturę jednostek w sposób, który wskazuje, iż nie są to najdoskonalsze procesy dla rozpowszechniania tej kultury.
Być może jednak, pod formą ekonomiczną, w której te dwa Ideały działają łącznie — jedyną formą osiągniętą. Jak dotąd — istnieje forma wyższa, która stanowi ukryty Ideał naszej kultury. Chciałbym wierzyć, że idea wolnej osobowości jako taka i idea wyjątkowej osobowości Jako taka — nie są ostatnim
ilowam indywidualizmu 1 te nieprzewidywalna proca ludzkości wytworzy coraz liczniejszo 1 zróżnicowano formy, za pomocą których osobowo** ludzka utwierdzi sic i dowiedzie wartości swego istnienia. A Jeżeli, w szczęśliwych epokach, te zróżnicowane formy dadzą sic harmonijnie uporządkować, nawet możliwa sprzeczność i walka nic przerwą po prostu tego dzieła, ale pobudzą do nowych przejawów siły i powiodą ku nowej twórczości.