Program len uwiera:
- ułożenia organizacyjno-programowc.
- uwagi ogólne,
- materiał nauczania.
Brak jest natomiast uwag o sposobie realizacji. W żadnym /. działów programowych nie ma informacji na temat metody ośrodków pracy. Sq jedynie pewne sugestie w tym zakresie.
Niełatwa była sytuacja nauczyciela, który mógł wprawdzie stosować metodę ośrodków pracy, ale sam musiał dokonać wyboru odpowiednich treści z poszczególnych przedmiotów tak. by zapewnić uczniom zdobycie wiadomości i umiejętności określonych programem nauczania tych przedmiotów.
1.6. FUNKCJONOWANIE METODY OŚRODKÓW PRACY
W SZKOLNICTWIE SPECJALNYM W LATACH 1978 1989
W wyniku decyzji ówczesnych władz Uchwalą Sejmową z 261 1982 r. resort oświaty został zobowiązany do przeprowadzenia reformy systemu oświaty oraz dokonania inodccaizacji treści kształcenia i wychowania. Przystąpiono do opracowania nowych programów nauczania dla szkól specjalnych. Zadanie to zostało powierzone Zakładowi Szkolnictwa Specjalnego Instytutu Programów Szkolnych.
Po raz pierwszy w Polsce przystąpiono do opracowania programów na podstawie kompleksowo prowadzonych badań naukowych. Prace podzielono na trzy etapy. W pierwszym okresie (cup I) na podstawie wytycznych dotyczących polityki oświatowej, badań diagnostycznych, komparatyslycznych oraz z zakresu pedagogiki specjalnej zostały opracowane '/.płożenia programowe kształcenia i. wychowania w szkołach specjalnych. Założenia te poddane zostały szerokiej dyskusji, w której wzięli uduat nauczyciele, metodycy, pracownicy nauki oraz przedsuwidde organizacji społecznych. W wyniku dyskusji przyjęto nowe założenia programowe, w których sprecyzowano kryteria doboru treści programowych z poszczególnych przedmiotów nauczania. Założenia te stworzyły pełne możliwości przygotowania uczniów szkoły specjalnej do życia społecznego.
Z uznaniem przyjęto wprowadzenie nowego przedmiotu - środowisko społeczno-przyrodnicze oraz zajęć z rewalidacji indywidualnej. Rewalidacja indywidualna stanowi mtrzralna cześćdydaktyc/no-w^gt^yawcfgdziaiałnpsei pknly. obejmuje wszystkie dzieci mające dodatkowe zaburzenia rozwojowe oraz braki powstałe w wyniku zaniedbań pedagogicznych.
W dalszej kolejności (etap II) na podstawie wymienionych wyżej założeń oraz wniosków ł dyskusji opracowano programy nauczania poszczególnych przedmiotów. Znaczny wkład w opracowanie tych dokumentów wnieśli wyróżniający się nauczyciele szkół specjalnych.
Weryfikacja programów nauczania /.u pomocą badań eksperymentalnych była trzecim etapem pracy nad programami. Badania eksperymentalne, prowadzone w latach 1976-1983 przez pracowników Pl PS. pozwoliły określić właściwy zakres i stopień trudności materiału nauczania z poszczególnych przedmiotów, pozwoliły również opracować program na miarę możliwości rozwojowych uczniów. Określono ponadto miejsce i zadania rewalidacji indywidualnej w procesie dydaktyczno-wychowawczym szkoły. Plan nauczania uwzględnia wymogi higieny szkolnej. Należy zaznaczyć, że warunki pracy szkół, w jakich został przeprowadzony eksperyment, nic różniły się w istotny sposób od tych. jakie istnieją w pozostałych szkołach.
W końcowej fazie prac Zespół Programowy Szkól dla Dzieci Upośledzonych Umysłowo, powołany przez Ministra Oświaty i Wychowania, dokonał analizy mutcrialu nauczaniu. W skład Zespołu wchodzili nauczyciele szkól specjalnych, przedstawiciele nauki oraz pracownicy Instytutu Programów Szkolnych. Po wprowadzeniu niezbędnych uzupełnień i zmian program został przedstawiony do zatwierdzenia Ministrowi Oświaty i Wychowania. Jest on efektem wielu lat pracy specjalistów z zakresu ołigofrcnopcdagogiki (Programy szkoły pod-stawowej dla dzieci upoiledzćnych umysłowo w stopniu lekkim, klaty I98S,
Program szkoły podstawowej dla dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim, obowiązujący obecnie, formułuje ede nauczania i wychowania.
K '*'■ ’ Celem nauczania i. wychowania w szkole dla dzieci upośledzonych umysłowo '^ w stopniu lekkim jest przygotowanie uczniów do uczestniczenia w życiu społecznym i kulturalnym oraz dp pracy zgodnie z ich możliwościami i społeczno-gospodarczymi potrzebami kraju.
Sżkpłą .specjalna dla dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim . realizuje cele nauczania i wychowania prze/; .
łączenie procesów dydaktyczno-wychowawczych z życiem środowiska.
- wykorzystanie w procesie dydaktyczno-wychowawczym najnowszych osiągnięć pedagogiki specjalnej,
- zapewnienie każdemu uczniowi korzystnych waru lików dó rozwoju osobowości.
- współ od powicdzialność_calcBO personelu szJcoly za realizację celów nauczania i ~wyćlu)wania.
- kontakty z poradniami wychowawczo-zawodowymi w zakresie diagnosty ki i profilaktyk i.
- stworzenie odpowiedniej bazy materialnej, stale jej wzbogacanie w sprzęt i nowoczesne środki dydaktyczne.
- stalą współpracę z rodzicami, organizacjami społecznymi. młod/rc/ow-yrni i zakładami pracy.
Organizacja procesu dydaktyczno-wychowawczego obejmuje dwa etapy. Pierwszym etapem jest nauczanie początkowo w klasach I lll.w którym stosuje
87