72507 skanuj0009 (280)

Ćwiczenie 34 271

od naturalnej promieniotwórczości wszystkich ciał w otoczeniu, od promieniowania kosmicznego, a także od własnych szumów licznika. Aby uwzględnić promieniowanie tła należy od n ilości kwantów w jednostce czasu, pochodzących ze źródła promieniotwórczego odjąć n_t liczbę zliczeń w jednostce czasu pochodzących od tła. Oznacza to, że przy graficznym przedstawieniu równania (34.7) w rzeczywistości należy zbudować wykres log(» — «,) = / (x).

34.2. Opis układu pomiarowego

Celem ćwiczenia jest wyznaczenie grubości warstwy półchłonnej i współczynnika pochłaniania dla trzech substancji.

Rys. 34.1. Schemat stanowiska pomiarowego

Źródło promieniowania y, w niniejszym ćwiczeniu Co⁶⁰, umieszczone jest w ołowianej obudowie (w tzw. domku ołowiowym - rys. 34.1) o kształcie walca. Wzdłuż jego osi wywiercony jest kanał spełniający rolę kolimatora. Źródło promieniotwórcze umieszczone jest w dolnej części kanału, zaś bezpośrednio nad górnym końcem kanału znajduje się kryształ scyntylacyjny licznika kwantów y. Z boku obudowy prostopadle do osi walca znajduje się otwór służący do wprowadzania absorbenta wykonanego w postaci płytek. Po wprowadzeniu płytki do otworu znajduje się ona na drodze promieni y podążających w stronę licznika. Do dyspozycji wykonującego ćwiczenie są cztery komplety płytek wykonanych z miedzi, ołowiu, żelaza, aluminium i ebonitu. Jako licznik kwantów y zastosowano kryształ scyntylacyjny (NaJ) wraz z fotopowie-laczem. Działanie licznika scyntylacyjnego wykorzystuje luminescencję występującą w niektórych substancjach pod wpływem działania promieniowania jonizującego. W tym przypadku rolę promieniowania jonizacyjnego spełniają elektrony powstające przy oddziaływaniu promieniowania y z substancją scyntylatora wskutek procesów związanych ze zjawiskiem fotoefektu, efektu Comptona i efektu tworzenia pary elektron - pozyton. Rozbłyski świetlne (scyntylacyjne) wywołane promieniowaniem w scyntylatorze są rejestrowane za pomocą fotopowielaczy o bardzo dużej światłoczu-