Regulacja oddychania
■ wrażliwe zwłaszcza na:
□ wzrost stężenia COz
□ podwyższoną kwasowość płynu mózgowo-rdzeniowego
a zakwaszenie krwi bez wzrostu w niej stężenia COz jest mniej skuteczne, gdyż jony wodorowe z trudem dyfundują do płynu mózgowo-rdzeniowego
□ spadek stężenia 02 w krwi tętniczej
e w niewielkim tylko stopniu, gdyż wzrost wentylaq'i prowadziłby do usunięcia C02 z krwi, co spowodowałoby chwilowe zatrzymanie oddychania
■ najsilniej organizm reaguje na zmiany stężenia C02
O wzrost koncentracji C02 powoduje wzrost stężenia jonów wodorowych pochodzących z dysocjacji kwasu węglowego
□ to prowadzi do obniżenia pH
□ ośrodek oddechowy zostaje pobudzony
□ wzrasta częstotliwość i głębokość oddechów
□ w miarę usuwania nadmiaru C02 z krwi przez pęcherzyki płucne stężenie jonów wodoru we krwi i innych płynach ciała zmniejsza się
□ akcja oddechowa wraca do normy
Wrażliwość oddychania na stężenie COz często wykorzystują pływacy, którzy chcą długo przebywać pod wodą. Oddychając głęboko przez pewien czas można spowodować usunięcie C02 z płuc i krwi. Powoduje to czasowe zniesienie bodźca pobudzającego oddychanie, w wyniku czego pływak może dłużej przebywać pod wodą, zanim zostanie zmuszony do wynurzenia się przez gwałtowną potrzebę oddychania. Podczas przebywania pod wodą stopniowo ubywa jednak tlenu z krwi, a potrzeba oddychania nie jest zbyt silna (niskie stężenie C02). Na skutek odpowiednio dużego ubytku tlenu pływak może pod wodą stracić przytomność nawet bez poczucia zagrożenia.
Warto wiedzieć
U płodu w łonie matki nie występuje odruch oddechowy, bowiem we krwi jest mała zawartość C02. W czasie porodu następuje przerwanie krążenia łożyskowego, w krwi płodu gromadzi się CO^ który podrażnia ośrodek oddechowy, doprowadzając do pierwszego oddechu.
ANATOMIA I FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA