73692 strona (405)

Elektrostymulacja prądem stałym w tej postaci (przerywany prąd galwaniczny) jest metodą z wyboru, stosowaną w leczeniu uszkodzonych struktur nerwowo-mięśnio-wyeh. tzn. w przypadku wystąpienia odczynu zwyrodnienia. Należy uważać, by natężenie prądu nie narastało zbyt szybko, ponieważ odnerwione mięśnie tracą zdolność akomodacji i często lepiej reagują na impulsy o powoli narastającym natężeniu. Gdy prąd stały przerywamy stosuje się w celu pobudzenia, elektroda pobudzająca powinna być elektrodą ujemną. Drażni ona skórę bardziej niż elektroda dodatnia (patrz str. 159), w związku z czym skutek terapeutyczny uzyskuje się przy niższym napięciu.

Rodzaje impulsów

Oprócz rodzaju przepływu (ciągły, udarowy. przerywany), prąd zmienny charakteryzuje się też określonym kształtem impulsu (ryc. 5-12.). Impulsy prądu stałego również przybierają jeden z kilku kształtów'. Ułatwia to ich podział, a poza tym poszczególne rodzaje impulsów różnią się działaniem fizjologicznym.

Prąd sinusoidalnie zmienny

Jest to termin określający prąd wytwarzany w wielu nowoczesnych urządzeniach, zarówno w' postaci ^zwiniętej”, jak i „rozwiniętej”. Prąd sinusoidalnie zmienny zwykle charakteryzuje się równym poziomem energii faz dodatniej i ujemnej.

Impulsy prostokątne

Terminem tym, używanym zamiennie z terminem impulsy kwadratowe, określa się zazwyczaj impulsy prądu stałego charakteryzujące się nagłym początkowym wzrostem natężenia, długim czasem trwania i gwałtownym opadaniem natężenia. Jeżeli na wykresie wartość natężenia równa jest długości czasu trwania impulsu, używa się terminu impuls kwadratowy.

Impulsy „szpilkowe”

Impuls „szpilkowy” ma na wykresie kształt namiotu. Charakteryzuje się szybkim, lecz nie błyskawicznym wzrostem natężenia, które spada do zera zaraz po osiągnięciu wartości maksymalnej.

Impulsy o przebiegu mieszanym

Impulsy o przebiegu mieszanym wytwarzane są przez wiele urządzeń i pozwalają na wywoływanie w jednym zabiegu różnych skutków.

Impulsy „dwuszpilkowe”

(prąd stały impulsowy wysokiego napięcia)

W związku z próbami zwiększenia głębokości przenikania prądu maksymę: „im większa częstotliwość, tym większa głębokość przenikania" zastąpiono inną: „im mniejsza szerokość impulsu, tym większa głębokość przenikania”, ponieważ szerokość (czas trwania) impulsu x częstotliwość = C (prędkość światła - 300 000 km/s). Ważny jednak stał się inny czynnik: kształt krzywej i/t (patrz ryc. 8-5). Skrócenie czasu trwania impulsów spowodowało konieczność zastosowania wyższych napięć niż w tradycyjnej metodzie elektrosty-mulacji prądem o niskim napięciu. Z tego powodu urządzenia do elektrostymulacji prądem o wysokim napięciu generują prąd o napięciu 300-500 V i czasie trwania impulsu równym 7-20 ps. Uzyskiwane w ten sposób impulsy szpilkowe zaczęło potem podwajać, by zmniejszyć podrażnienie skóry. Drugi, bliźniaczy impuls (echo) miał

104