niebiańskich znikają prawie z rzeczywistości religijnej.^Śmierć rytual-nąjbęHzie nabierać znaczenia nie tylko jako 'próba inicjacyjna, niezbędna do nowych narodzin - ale także jakojjyytuacja uprzywilejowana sama w sobie,^ponieważ pozwala nowicjuszom żyć w towarzystwie przodków. Ta nowa koncepcja odegra wielką rolę w religijnej historii ludzkości. Nawet w społeczeństwach rozwiniętych zmarli będą uważani za posiadaczy tajników, a proroctwa lub natchnienia poetyckiego szukać się będzie przy grobach.
STOPNIE OBJAWIENIA
Jak jednak widzieliśmy^ wszystkie, nawet najbardziej elementarne, inicjacyjne formy dojrzałościowe zawierająl.objawienie święte j, ... tajęmnej wiedzy. Niektóre ludy nazywają inicjowanych"^,tymi,którzy wiedzą”/4. Oprócz"’" tradycji plemienia nowicjusze uczą się nowego języka, który" służył im będzie późnięjjioporozumiewania się między sobą.
) Specjalny''język^- lub przynajmniej słownictwo niedostępne kobietom Tnie ińicjo wa^nT-- jestjypowiedzią zjawiska kulturowego, które znajdzie swój prawdziwy rozkwit w stowarzyszeniach tajemnych. Jesteśmy świadkami stopniowej przemiany wspólnoty inicjowanych w jeszcze bardziej zamknięte bractwo, zachowujące nowe obrzędy przy wstępowaniu oraz wielość stopni inicjacyjnych. Otóż zjawisko to już zarysowuje się w najbardziej archaicznych kulturach. Aby ograniczyć się do Australii j stwierdzamy, że u\jńektórych plemion na inicjację dojrzałościową składa się szereg rytuałów oddzielonych nieraz kilkuletnim przedziałem czasu85j, a co więcej, nie wszyscy nowicjusze są do nich dopusżczaniżTam gdzie praktykuje się podcięcie, dokonywane jest ono czasem kilka lat po obrzezaniu i stanowi nowy stopień inicjacyjnylNa przykład u |Dąeiri| podcięcie_ stanowi ostatni z pięciu..głównych obrzędów inicjacyjnych i nie jest dostępne dła wszystkich inicjowanych8<ł{U Karądjeri obrzędy rozciągają się na dosyć długi okres, mogący sięgać nawet dziesięęiu_ lat. Te spore przerwy wynikają ze względów natury religijnej. Jak pisze Tindale, i^wiele z najważniejszych części rytuału jest mu (inicjowanemu) objawianych dopiero po kilku latach; zależy to od zaufania do niego i jego zdolności intelektualnych”^7. Innymi słowy, dgsiypdomeligijnych tradycji plemienia zależy również od duchowej
*+ W Kongo inicjowani nazywani są nganga, „ci, którzy wiedzą”, a nie inicjowani - vanga, „nieoświeceni” (Webster, op. cit., s. 175).
s5 Por. np. Spencer i Gillen, The Arunta, I, s. 178 nn.; A. Lommel, Notes on the sexual behaviour and initiation Wunambal tribe, North Western Australia („Oceania”, XX, 1949-1950, s. 158—164), s. 159; Mountford, op. cit., s. 33-34. U Euahlayi młodzieniec jest inicjowany w misterium Gayandi, a warkotka objawia mu się dopiero po jego uczestnictwie w pięciu Boorah; por. Langloh-Parker, The Euahlayi Tribe, s. 81.
“ Howitt, op. cit., s. 662 nn.
*7 N. B. Tindale, Initiation among the Pitjandjara Natives, s. 223.