77568 parch jabłoni cz III

Parch jabiom 233

Tabela 11.2. Skrócona tabela MiUsa

Średnia temperatura w °C	Liczba godzin zwilżenia liści niezbędna dla infekcji w stopniu:
	słabym	średnim	silnym
0,5—5	ponad 48	ponad 48	ponad 48
8	19	26	38
10	14	19	29
14	10	14	22
17—24	9	12	18
25	13	17	26

Zarodniki workowe kiełkują na zwilżonych liściach i zakażają je dając początek pasożytnicze; faz ę choroby. Duży wpływ na przebieg infekcji ma temperatura. Zależność r-iędzy czasem zwilżenia liści, temperaturą i nasileniem infekcji została ujęta w tzw. tabeli Millsa, znajdującej szerokie zastosowanie w sygnalizacji terminów opryskiwań jabłoni. W temperaturze optymalnej dla grzyba, w granicach 17—24°C, do infekcji słabej dochodzi już po 9 godzinach zwilżenia liści, a do infekcji silnej po zwilżeniu trwającym 18 godzin. Czas zwilżenia liści rejestruje się za pomocą specjalnych aparatów ustawionych w punktach sygnalizacyjnych.

Okres inkubacji choroby trwa 9—10 dni w temperaturze optymalnej, w niższej do trzech tygodni. Po okresie tym na liściach pojawiają się plamy, a na nich zarodniki konidialne, dające początek licznym infekcjom wtórnym. Młode liście jabłoni są wrażliwsze na zakażenie niż starsze, natomiast owoce zachowują wrażliwość przez cały okres wzrostu, aż do zbiorów. Zarodu < konidialne przenoszone są w czas e ooadów w kroplach wody.

Prz> ob czan j czasu zwilżenia liści dolicza se «'ó*< e orzerwy, w których liście sa ijche ^r'ze^wy te, zależnie od wilgot~oś r cc a e^za ~ocą *rwać od 4 do 8 coc z -

Cyc -oz>» c>c ~ • carc~o ac^o- z wyraźnie oddadkiMą fazą saprofityczną i pasożytnicza roarodafe, :a ec ;a~ a *e choroby    : :a: a; a: - : s-e: : - : ••• .

w jednym dbeśe wegeśacp na —.a wpły-pnym sezonie. Grzyb zawsze wytwarza w saprofazie otocznie w ilości zapewniającej pierwotne zakażenie młodych liści, a nasilenie infekcji zależy od warunków atmosferycznych w nowym okresie wegetacyjnym.

Zwalczanie. Parcha jabłoni zwalcza się głównie metodami chemicznymi. Metody agrotechniczne odgrywają rolę pomocniczą. Duże nadzieje wiąże się z hodowlą odmian jabłoni odpornych na parch.

Chemiczne zwalczanie jest bardzo skuteczne, lecz aby było niezawodne muszą być spełniane trzy warunki:    właściwy

wybór fungicydu i termin opryskiwania oraz dokładne wykonanie zabiegu.

Asortyment fungicydów przeznaczony do walki z parchem jabłoni jest bardzo bogaty. W ich ocenie uwzględnia się działanie zapobiegawcze — przed infekcją, działanie interwencyjne — w czasie i bezpośrednio po infekcji, działanie w czasie inkubacji choroby i działanie wyniszczające po pojawieniu się na liściach jabłoni plam parcha.

Typowymi środkami zapobiegawczymi są fungicydy miedziowe i dwutiokarba-minowe (zineb, maneb, mankozeb, tiram), kaptan, kaptafol i ciecz siarkowo-wapien-na. Kaptan i ciecz siarkowo-wapienna działają także dość dobrze w czasie infekcji.

Dobre działanie zapobiegawcze, interwencyjne i wyniszczające wykazują fungicydy dodynowe (preparaty:    Syllit,

Dodinox, Melprex).

Zapobiegawczo, interwencyjnie oraz w czasie inkubacji choroby działają fungicydy systemiczne z grupy związków ben-zimidazolowych:    karbendazym, benomyl,

tiofanat metylu oraz fenarymol, etakona-zol i tryforyna. Związki benzimidazolowe, bardzo skuteczne w początkowym okresie stosowania, przestają działać po kilku latach na skutek uodpornienia się grzyba. Obecnie najlepszym środkiem grzybobójczym przeciwko parchowi jabłoni jest fenarymol (Rubigan).

Program chemicznej ochrony jabłoni obejmuje przeciętnie 6—10 opryskiwań. 'erminy zabiegów określa się na podsta-.s e jednej z trzech zasad:

' «veaług faz rozwojowych jabłoni, tj. wówczas gdy abłonie są w fazie zielonego ca>a c* atowego, różowego pąka, odpa-

i