78612 strona� (3)

Biologia mórz dla akwarystów

Prądy morskie

bliżu równika może osiągać 25, a nawet 30°C. W takich miejscach sezonowe zmiany temperatury, związane z kolejnymi porami roku, nie przekraczają 2-3°C. Stałość temperatury wody mogą tu zmienić tylko zimne prądy morskie. I jest tak w rzeczywistości, ale taki proces ma zawsze charakter lokalny. Dokładne poznanie tych mechanizmów jest dla nas bardzo ważne, ponieważ dzięki temu zrozumiemy, jakie znaczenie ma stała temperatura dla organizmów hodowanych w naszych akwariach. A przecież większość naszych zwierząt i roślin pochodzi z obszarów podrównikowych - np. z Afryki Wschodniej, Filipin, Sri Lanki czy basenu Morza Karaibskiego.

Pewien wyjątek stanowi tu Morze Czerwone. Północne krańce Zatoki Akaba i Zatoki Sueskiej leżą już przecież na skraju strefy umiarkowanej. Tylko wysokie temperatury powietrza podczas lata i wzmożona aktywność prądów morskich, które dokładnie mieszają wody całego morza, umożliwiają tu bujny wzrost rafie koralowej. Dzięki tym zjawiskom temperatura wody w Morzu Czerwonym raczej nie spada (nawet w zimie) poniżej 20°C. Morze Czerwone stanowi tym samym północną granicę występowania rafo-twórczych korali madreporowych.

Z basenu Morza Karaibskiego, które można by nazwać amerykańskim Morzem Śródziemnym, także docierają do nas importowane organizmy, chociaż może nie tak często jak z obszarów Indopacyfiku. W przeciwieństwie do „naszego” Morza Śródziemnego, Morze Karaibskie należy do mórz tropikalnych. Dlatego pochodzące stąd gatunki roślin i zwierząt możemy hodować razem z organizmami żyjącymi w Indopacyfiku. W porównaniu z rafami Oceanu Indyjskiego i Pacyfiku, Morze Karaibskie oraz graniczące z nim obszary, są znacznie uboższe pod względem liczby występujących tu gatunków. Przyczyna tego stanu rzeczy tkwi w położeniu geograficznym. Narzuca ona pewien rodzaj izolacji, która odcina Morze Karaibskie od dopływu dużych ilości larw bezkręgowców i ryb. Jednak nieświadomy niczego nurek z pewnością tego nie zauważy, ponieważ wiele raf Morza Karaibskiego w niczym nie ustępuje rafom Indopacyfiku.

Pływy i prądy morskie

Na wszystkie morza oddziałują różnorodne siły fizyczne. Pod wpływem wiatrów i Księżyca powstają fale morskie. Czasami mogą one osiągać gigantyczne rozmiary, np. podczas sztormów lub po wystąpieniu podwodnych trzęsień ziemi (tsunami).

W wyniku oddziaływania wiatru, ale także przypływów i odpływów morza, oraz różnic w temperaturze i gęstości wody, powstają prądy morskie. Często są one w stanie przetransportować na bardzo dużą odległość ciepłe lub zimne masy wody, przyczyniając się do ich wymieszania. Znane są prądy ciepłe, np. Prąd Zatokowy (Golfsztrom) i zimne np.