79247 s che 1A

jako produkt reakcji pojawiły się jony wodorotlenowe, które spowodowały, żc odczyn roztworu jest zasadowy. Jony sodu występują zarówno w Pub stratach, jak i produktach, dlatego inożeniy je pominąć i wówczas reakcję hydrolizy napiszemy następująco.

CHjCOO* + HOH ^ CHaCOOH + OH

Solą pochodną słabego kwasu i mocną zasady jest węglan sodu NijCOj, którego hydroliza przebiega dwustopniowo:

I stopień:

-    cząsteczkowo; Na^COj + H₂0 5=^ NaHCOj + NaOH

-    jonowo; 2Na" + CO,* + H₂0 ^ Na* + HC(V + Na* + OK

CO3* + HjO ^ HCOj' + OH*

W tą reakcji produktami hydrolizy są: wodorowęglan sodu i wodorotlenek sodu. Wodorotlenek sodu jest całkowicie zdysocjowatiy i dlatego odczyn roztworu po hydrolizie jest zasadowy. Wodorowęglan sodu hydrolizuje dalej: n stopień:

-    cząsteczkowo:    NaHCO* + H₂0 ^ H₂COj + NaOH

—jonowo:    Na* + HCQf ⁺ H₃0 ^ HjCOj + Na* ⁴ Oli'

HCOj* + H₅0 HiCOs + OTT

Produktami II stopnia hydrolizy są: kwas węglowy- i wodorotlenek sodu. Kwas węgłowy jest bardzo słabym kwasem, a wodorotlenek sodu jako silna zasada jest całkowicie zdysocjowany. Zdecydowana przewaga jonów- wodorotlenowych w stanie równowagi jonowej powoduje zasadow y odczyn tego roztworu

Sumarycznie reakcja hydrolizy Na*C0₃ przebiega:

- cząsteczkowo:    NaiCOj + lijO = 2NaOH + HzCOł

- jonowo    COj²* + 2 H2O 20H" + H₂COj Innym przykładem jest hydroliza ortofosfbrami(V) sodu:

I    stopień

-    cząsteczkowo: NajP0₄ + H₂0 ^ Na₃HPO* + NaOH

-jonowo:    PO*³' +■ HjO HPO*²" + OH

II    stopień

-    cząsteczkowo; NaJHOPO* + H₂0 NafŁPO* + NaOH

-jonowo:    HPO*²'+ HjO ^ HsPO*' + OH*

Odczyn roztworu tej soli jest zasadowy, ponieważ powstający w wyniku hydrolizy mocny wodorotlenek sodu jest całkowicie zdysocjowany. Hydroliza ortofosforanu(V) sodu nie zachodzi do końca {nie powstaje H₃PO*)> ponieważ powstający nadmiar jonów OH* hamuje dalszy przebieg reakcji.

Sól pochodna mocnej zasady i słabego kwasu w roztworach wodnych wykazuje odczyn zasadowy, gdyż powstający podczas hydrolizy kwas jest o wiele słabiej zdysocjowany, niż powstająca zasada 10.1.2. Hydroliza soli pochodnych słabych zasad i mocnych kwasów

Soją tego typu jest chlorek im on u, którego hydroliza przebiega według reakcji:

-    cząsteczkowo:    NH^Cl + HiO = NH«OH + 11CI

-jonowo:    NH/ + CC + 2H₃0 ^ NH4OH + H,0⁴ +C1'

NH/ + 2ihO ~ NH4OH + H»0*

Powalający w tej reakcji wodorotlenek amonu jest słabo zdysocjowany, natomiast kwas chlorowodorowy całkowicie. Stąd wynika, że w roztworze znajduje się dużo więcej jonów hydroniowych niż wodorotlenowych. Roztwór wykazuje zatem odczyn kwaśny. Innym przykładem soli pochodnej mocnego kwasu i słabej zasady jest Fea(SO^j.

1 stopień

cząsteczkowo:    Fe₂(S0₄)₃ 1- 2HjO ^ 2Fe<OH)S0₄ + H₂S0₄

-jonowo:    2FtT + 3SO,²    + 4H₂0    2[Fe(OH)f +    +3SO*

Fe⁵’    + 2HjO    [Fe(OH))* + H₃O^v

Odczyn roztworu    soli jest kwaśny,    gdyż kwas    siarkowy(Vl) dostarcza więcej    jonów'

hydroniowych niż [F^OH))²’ wodorotlenowych. Powstała sól, siarczar(VI) wodorotlenek żrlazaiTn), ulega hydrolizie zgodnie z reakcją: n stopień

-    cząsteczkowo 2Fe{OH)SOj + 2H*0 [Fe(OH)₂]iSO* \ H₂S0₄

-    jonowo: 2[Fe<Ofi)f' + ISO? + 41ia0 ^ (FeCOHfe]¹ + 2H,O^ł + 2SO«*

Fe' + 4H₂0 ^ Fe(OH)₂* + 2H.O'

Podobnie jak w I stopniu hydrolizy, powstały kwas $iarkowy(VT), a ściślej jony hydroniowe, wpływają na to, że odczyn roztworu jest kwaśny. Trzeci stopień hydrolizy Fe^SOłjj nie zachodzi, gdyż nagromadzony H₂S0₄ w I i TI stopniu hydrolizy utrzymuje stan równowagi nie dopuszczając do utworzenia Fe(OH)s.

Reakcje hydrolizy Fe^SO^j 1 i U stopnia sumarycznie zachodzą następująco:

-    cząsteczkowo:    + 4 HjO == [Fe^OH^SO* + 2 HjS0₄

-jonowo:    Fe + 4H₂0    [Fe(OH)2] + 2H3O⁴

Sól wywodząca się ze słabej zasady i mocnego kwasu w roztworze wodnym wykazuje odczyn kwaśny, ponieważ powstająca podczas hydrolizy zasada jest o wiele słabiej zdysocjowana, niż powstający jednocześnie kwas.

10.13. Hydroliza soli pochodnych słabych zasad i SŁABYCH KWASÓW

Solą powstałą ze słabej zasady i słabego kwasu jest octan amonu, który hydrolizuje następująco:

-    cząsteczkowo: CH3COONH4 + HjO^ CH>COOH + NFUOH

-    jonowo: MV + CH3COO* + HaO ^ CH3COOH + NH4OH

87