Foto2722

Jan Wojnarowski__

Użyty termin „zagrożenie" postrzegany jest jako sytuacja, w której pojawia się prawdopodobieństwo powstania stanu nlelxrzpiecznego dia otoczenia. Nas głównie Interesują zagrożę* nia wpływające na bezpieczeństwo Polski, kiedy społeczeństwo nie ma warunków do swobodnego bytu i rozwoju lub są one w istotnym stopniu ograniczone. Najczęstszymi źródłami zagrożeń dla bezpieczeństwa państwa mogą być:

•    zróżnicowany cywilizacyjny rozwój państw świata, w tym głównie w dziedzinach technicznych, gospodarczych, społecznych i polityczny cli — wynika to z różnicy zasobności państw;

•    kształtowanie się regionów kulturowych, w tym wyznaniowych, narodowościowych i cywilizacyjnych;

•    konkurencja w zdobywaniu rynków zbytu, zasobów energetycznych i taniej siły wytwórczej;

•    rywalizacja państw o panowanie nad innymi (blokami państw);

| niekontrolowany rozwój demograficzny narodów w stałych granicach państw;

| nasilenie się klęsk żywiołowych w wyniku „efektu cieplarnianego’’ oraz towarzyszących rozwojowi coraz bardziej ryzykownych systemów cywilizacyjnych;

•    skażenie środowiska naturalnego powodujące zmniejszenie życiodajnych zasobów dla ludzi, flory i fauny;

•    trudny do ograniczenia rozwój systemów masowego niszczenia, w tym broni chemicznej, bakteriologicznej i termojądrowej;

i powstanie, nowych chorób cywilizacyjnych, powodują-cychmożJiwość wystąpienia epidemii; i przestępczość zorganizowana i pospolita, w tym także wzrastająca agresja wśród młodzieży, a nawet dzieci;

| produkcja i handel narkotykami, przemyt broni i materiałów rozszczepialnych oraz migracje ludności i terroryzm.

^"Wojskowi przyjmują do swoich rozważań dwa rodzaje za-P-^rożeń:

1) ^! Zagrożenia obiektywne powodujące wystąpienie nieko

rzystnych zjawisk dla stabilizacji i bezpieczeństwa państwa, które wymagają użycia sił i środków wojskowych;

2)    zagrożenia potencjalne, stanowiące hipotetyczną groźbę dla bytu narodowego przez inne państwo (region).

Inny podział zagrożeń bezpieczeństwa państwa dotyczy poszczególnych sfer działalności ludzkiej i sił natury i obejmuje zagrożenia: społeczne, ekonomiczne, polityczne, publiczne, ekologiczne, militarne, informacyjne i kulturowe (zał. 4.)

Wymienione zagrożenia mogą powodować kryzys (zał. 5.), który określany jest jako sytuacja będąca jego następstwem, prowadząca w konsekwencji do zerwania lub znacznego osłabienia więzów społecznych przy równoczesnym poważnym zakłóceniu funkqonowanla instytucji publicznych, jednak w takim stopniu, iż użyte środki niezbędne do zapewnienia lub przywrócenia bezpieczeństwa nie uzasadniają wprowadzenia żadnego ze stanów nadzwyczajnych przewidzianych w Konstytucji RP.

Lokalizacja zagrożeń istotnych ż punktu widzenia polskich interesów może znajdować się w bezpośrednim otoczeniu wewnętrznym i zewnętrznym państwa, jak też w jego otoczeniu zewnętrznym dalszym. Każde z nich może się przerodzić, w wyniku splotu zdarzeń i powiązań, nawet w militarne zagrożenie bezpieczeństwa Polski.

Zagrożenia społeczne

Do grupy tych zagrożeń można zaliczyć:

i spory wewnętrzne i zewnętrzne, powstałe na tle etnicznym, terytorialnym oraz dążeń narodów do uzyskania su-

łftlyerenności;

311