79422 Scan0062 (9)

1.    Ćwiczenie studentów w dostrzeganiu, analizowaniu i rozwiązywaniu konkretnych, zadań sytuacyjnych oraz w (podejmowaniu właściwych decyzji w zaistniałych sytuacjach.

2.    Rozwijanie u słuchaczy umiejętności precyzyjnego i logicznego wypowiadania się.

3.    Aktywizowanie studiujących i umożliwianie im dokonywania ocen zadań sytuacyjnych rozwiązanych przez uczestników zajęć seminaryjnych.

Analiza materiałów zebranych w trakcie badań przeprowadzonych w szkolnictwie wyższym pozwala stwierdzić, że sytuacje zadaniowe stwarzane w procesie kształcenia wywierają znaczny wpływ na aktywizację studentów. Świadczą o tym przede wszystkim te sytuacje dydaktyczne, w czasie których uczący się mieli możność skutecznego utrwalania i pogłębiania opanowanych wiadomości i umiejętności, wykazania własnej inicjatywy, a także zintensyfikowanej, samodzielnej aktywności w myśleniu i działaniu.

Występowanie bardzo wielu wartościowych sytuacji zadaniowych stwierdzono na zajęciach teoretycznych i -praktycznych, w czasie nauki własnej oraz w trakcie praktyk studenckich. Jeżeli jednak rozpatruje się analizowane składniki działalności dydaktyczno-wychowawczej, występujące w szkołach wyższych objętych obserwacją pedagogiczną, pod względem ilościowym, to należy zwrócić uwagę na fakt, że zarówno nauczyciele akademiccy, jak i studenci stwarzali najwięcej sytuacji zadaniowych na różnego rodzaju zajęciach praktycznych (95,l®/ff). Podobnie bogate w sytuacje zadaniowe były praktyki studenckie, w trakcie których słuchacze rozwiązywali najrozmaitsze zadania dydaktyczne (37°/&). Znacznie mniej' tego rodzaju sytuacji stwarzali studenci w ramach pracy własnej (41,6%). Najmniej natomiast sytuacji zadaniowych wystąpiło na - zajęciach teoretycznych (13,2%).

Ustosunkowując się do omawianych sytuacji dydaktycznych organizowanych na zajęciach teoretycznych i praktycznych, prowadzonych za pomocą metod programowanych, należy podkreślić, że studenci mieli doskonalą okazję do rozwoju inicjatywy i aktywności myślowej. Na podstawie przeprowadzonych badań eksperymentalnych, a także licznych doświadczeń nauczycieli akademickich, którzy stosowali dotychczas te metody w działalności kształceniowej, należy stwierdzić, iż nauczanie programowane może przynieść największe efekty w takich zakresach procesu dydaktycznego', jak: zaznajamianie studentów z należycie usystematyzowaną i uporządkowaną wiedzą, utrwalenie opanowanych wiadomości i umiejętności, kontrola i ocena wyników nauczania — uczenia się oraz zwalczanie niezadowalających postępów w nauce, głównie przez likwidację braków w realizowanym materiale kształcenia.

Jak z tego wynika, w ramach nauczania programowanego powstają takie warunki kształceniowe, w których nauczyciele akademiccy i studenci — wykonując we właściwy sposób odpowiednie czynności dydaktyczne — mogą stwarzać wartościowe sytuacje zadaniowe konieczne dla rozwoju umiejętności (prawidłowego myślenia i działania uczących się. Umiejętności bowiem poprawnego przeprowadzania różnych operacji myślowych i skutecznego wykonywania czynności praktycznych stanowią niezbędny warunek kształtowania pełnej samodzielności studentów. Do najcenniejszych zalet sytuacji zadaniowych należą niewątpliwie pozytywne czynności dydaktyczne zarówno nauczających, jak i uczących się. Należy oczywiście podkreślić, że czyn-

119