80340 Obraz5

kształtowania i realizacji polityki przestrzennej państwa oraz rozdziału 2 dotyczącego zasad miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego.

4. Rozporządzenia Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 5 września 1980 roku w sprawie zasad uznawania terenów zadrzewionych na obszarach wsi za parki wiejskie, ochrony tych parków i zarządzania nimi (Dz.U. nr 20, poz. 75).

W rozważaniach na temat odnawiania zdewastowanych zabytkowych parków wiejskich będziemy używać pojęcia „rekonstrukcja” i „rewaloryzacja”. Rozróżniają one dokładność odtwarzania walorów zabytkowych obiektów oraz wynikające z tego niezbędne nakłady finansowe.

Rekonstrukcja jest to uzupełnienie brakujących fragmentów obiektu, np. parku, pałacu, rzeźby. Rekonstrukcja może różnić się od historycznego oryginału, jednak musi harmonizować z całością zabytku, uwzględniając cechy historyczne i styl związany z okresem powstania.

Rewaloryzacja jest to dokładne odtworzenie historycznych walorów obiektu celem przywrócenia cech i wartości pierwotnych parku, pałacu czy elementów architektury. Rewaloryzacja jest zawsze połączona z badaniami historycznymi, zdobywaniem materiałów źródłowych o obiekcie, ma zatem charakter naukowy i jest bardziej kosztowna niż tylko porządkowanie zgodne z potrzebą zachowania charakteru parku.

Bieżąca pielęgnacja parków zabytkowych obejmuje prace w zakresie pielęgnowania drzewostanów, zwalczania chorób i szkodników, konserwacji dróg i elementów architektury parkowej. W szczególności konieczne jest leczenie starych drzew przez wzmacnianie pni i konarów podporami, zabezpieczanie rozwidleń korony i konarów za pomocą pętli z gwintem ściągającym, usuwanie próchnicy z dziupli z wykonaniem drenażu w dnie, konserwacja wnętrza dziupli smołą sadowniczą, a po złamaniach przycięcie konarów w miejscu wyrastania i pokrycie cięcia maścią ogrodniczą.

Żywopłotom i szpalerom jako elementom charakterystycznym dla okresu, z którego park pochodzi należy przywracać formy pierwotne przez dosadzanie brakujących fragmentów i nowe nasadzenia lub odmładzenie.

Konserwacja dróg parkowych obejmuje:

-    usuwanie zniekształceń dróg istniejących,

-    odtwarzanie dróg z okresu pierwotnej kompozycji parku,

-    budowę nowych dróg wynikającą z potrzeb współczesnego użytkowania,

-    zachowanie cech nawierzchni typowych dla parku (zwykle gruntowe).

Rekonstrukcja rzeźb i budowli ogrodowych jest podejmowana na podstawie badań historycznych i obejmuje: mosty, tarasy, pergole, ławy, altany, świątynie, kolumny, groty. Do elementów architektury parków zabytkowych należą też układy wodne (stawy, śluzy, jazy, spusty).

69