80592 internacjonalizacja (1)

•    rynki zagraniczne rozwijają się dynamicznie;

•    powstają ugrupowania integracyjne z zamiarem tworzenia wspólnego rynku;

•    pojawia się możliwość zmniejszenia ryzyka poprzez rozłożenie działalności na wiele krajów.

Trzecią grupę tworzą motywy prawne, do których przede wszystkim należy zaliczyć protekcjonizm narodowy. Aby ominąć bariery celne oraz handlowe firmy decydują się na umiędzynarodowienie swojej produkcji. Są istotne, gdy na danym rynku zagranicznym zostają wprowadzone lub zaostrzone restrykcje importowe na dotychczasowych rynkach zbytu danego przedsiębiorstwa. Motywy polityczne wynikają z aktywnej polityki państwa pochodzenia, które może wspierać w różnym zakresie działania przedsiębiorstwa za granicami kraju. Z kolei polityka państwa goszczącego może przyjmować formę obronną lub ekspansywną. W pierwszym przypadku chodzi o działanie ochraniające własny rynek. W drugim przypadku mamy do czynienia z brakiem barier, czyli sytuacją, w której państwo goszczące chce maksymalizować korzyści z istniejących stosunków wymiennych z innymi krajami.

Intensywność internacjonalizacji

Możliwe sposoby, czy metody wejścia małych i średnich przedsiębiorstw na rynki zagraniczne można usystematyzować opisując ich intensywność oraz zaangażowanie przedsiębiorstwa na rynku zagranicznym. Oczywiście intensywność internacjonalizacji działalności przedsiębiorstwa może znacznie się różnić nawet w obrębie każdej z wymienionych faz. Wyróżnić można trzy stopnie intensywności (tab. 2):

•    umiędzynarodowienie sfery wymiany;

•    powiązania kooperacyjne z partnerem zagranicznym;

•    samodzielne prowadzenia działalności gospodarczej za granicą.

Początkowy stopień internacjonalizacji działań przedsiębiorstwa tożsamy jest z umiędzynarodowieniem sfery wymiany, głównie poprzez podjęcie działań eksportowych i importowych. Może jednak wystąpić sytuacja, gdy import zwłaszcza surowców z zagranicy, będzie etapem poprzedzającym eksport gotowych produktów za granicę. Faza ta związana jest z niewielkim ryzykiem. Przedsiębiorstwo jedynie realizuje zagraniczne zamówienia w miarę ich otrzymywania. W większości przypadków jest to jedyna forma angażowania się przedsiębiorstwa (zwłaszcza małych i średnich) w działalność międzynarodową. Faza ta zwiąże się z jednej strony z sytuacją, gdy przedsiębiorstwo po wykorzystaniu wszystkich swoich możliwości na rynku krajowym oraz osiągnięciu odpowiedniej wielkości produkcji, jak również uzyskaniu nadwyżki produkcyjnej dąży do rozszerzenia swojego rynku i zaczyna eksportować, z drugiej zaś strony z sytuacją, gdy motywem wejścia na rynki zagraniczne jest możliwość osiągnięcia zysku na tych rynkach. Działania firmy mogą przyjmować różne formy, m.in.: eksport pośredni, eksport bezpośredni, import pośredni, import bezpośredni.

Kolejny stopień intensywności internacjonalizacji działalności przedsiębiorstw stanowią powiązania kooperacyjne realizowane głownie poprzez zawieranie kontaktów z partnerami zagranicznymi, najczęściej producentami. Faza ta obejmuje m.in. międzynarodowy obrót licencjami oraz kontrakty na poddostawy. Firmy starają się również prowadzić działalność zależną na rynkach międzynarodowych, głównie poprzez tworzenie wspólnych przedsięwzięć (joint venture). W tym przypadku nawiązanie współpracy kapitałowej z partnerem zagranicznym zapewnia dobrą znajomość rynku docelowego oraz miejscowych przepisów i zwyczajów

Stopień intensywności internacjonalizacji przedsiębiorstw:

1 stopień intensywności internacjonalizacji	UMIĘDZYNARODOWIENIE SFERY WYMIANY •    eksport •    import •    zagraniczne przedstawicielstwa
II stopień intensywności internacjonalizacji	POWIĄZANIA KOOPERACYJNE •    licencje •    franszyza (franchising) •    poddostawy (subcontracting) •    kontakty menedżerskie •    inwestycje „pod klucz” •    międzynarodowe sojusze strategiczne