Czujniki ciśnienia Wielkości mierzone / Zasady pomiarów
75
Pomiaru ciśnienia dokonuje się bezpośrednio poprzez odkształcalną przeponę lub
czujnikiem siły.
Czujnikami tymi można mierzyć:
• Ciśnienie w przewodzie dolotowym silników ZI, zarówno niedoładowanych jak i doładowanych (0,1-.0,5 MPa),
• ciśnienie powietrza (1 MPa) w układzie hamulców elektropneumatycznych,
• ciśnienie w mieszkach powietrznych (1,6 MPa) w zawieszeniu z pneumatycznymi elementami sprężystymi,
• ciśnienie w ogumieniu (0,5 MPa ciśnienie bezwzględne) w układzie kontroli
i regulacji stanu ogumienia,
• ciśnienie w instalacji hydraulicznej ABS i wspomagania układu kierowniczego (20 MPa),
• ciśnienie w amortyzatorach (+20 MPa) w układach regulacji zespołów podwozia,
• ciśnienie czynnika chłodniczego (3,5 MPa) klimatyzacji,
• ciśnienie modulacji (3,5 MPa) w przekładniach automatycznych,
• ciśnienie płynu hamulcowego w pompie hamulcowej i cylinderkach siłowników hamulców (20 MPa), jak również
w układzie kompensacji momentu znoszenia w elektronicznie sterowanych hamulcach,
• nad- i podciśnienie w zbiorniku paliwa (50 kPa nad powierzchnią paliwa), również w systemie OBD,
• ciśnienie w komorze spalania (10 MPa dynamiczne) do rozpoznania wypadania zapłonów i wykrywania spalania stukowego,
• ciśnienie wtrysku w pompie wtryskowej (100 MPa, dynamiczne) w układzie elektronicznej regulacji silnika ZS,
• ciśnienie paliwa w zasobniku układu zasilania paliwem silnika ZS typu Com-mon Raił (150 MPa lub 180 MPa) oraz
• ciśnienie paliwa w układzie bezpośredniego wtrysku paliwa silnika ZI (10 MPa).
Wielkość pomiarowa „ciśnienie” jest występującym w gazach i cieczach (płynach) we wszystkich kierunkach oddziaływaniem siłowym; jest ono typowe dla płynów, jednak pojawia się jeszcze także w substancjach galaretowatych i miękkich masach plastycznych (z czego korzysta się niekiedy z określonych powodów). Do pomiarów tych ciśnień używa się próbników zarówno statycznych jak i dynamicznych.
Do czujników dynamicznych, należą np. także wszystkie mikrofony które - będąc niewrażliwe na ciśnienia statyczne - służą tylko do mierzenia zmian ciśnienia w mediach gazowych i cieczowych.
Dotychczas w budowie pojazdów jednak praktycznie wyłącznie znajdowały zastosowanie statyczne czujniki ciśnienia i na te zostanie skierowana szczególna uwaga.
Pomiary bezpośrednie ciśnienia
Do mierzenia bardzo wysokich ciśnień (>103 MPa) wystarczyłoby wyznaczyć rezystancję mierzonego medium, ponieważ wszystkie znane rezystancje zależą w mniejszym lub większym stopniu od ciśnienia (efekt objętościowy).
Trudno jednak przeważnie przy tym zidentyfikować i ograniczyć jednoczesną zależność od temperatury a także wykonać szczelne wyprowadzenie przyłączy.
Rysunek 1
a - bezpośredni
pomiar rezystancji (3)
zależnej od ciśnienia
b - pomiar
czujnikiem siły (1)
c - pomiar
tensometrami (2)
mierzącymi
odkształcenia
membrany
d - pomiar zmian
pojemności
spowodowanych
odkształceniami
puszki
membranowej (4)