200
narodowego kompleksową.przesłanką racjonalności, a w konsekwencji efektywności polityki zagranicznej państwa.
Formułowanie założeń zewnętrznej działalności podmiotu, a następnie ich efektywna realizacja na arenie międzynarodowej zależy w istocie od rozpoznania charakteru i znaczenia poszczególnych uwarunkowań, w tym sprzyjających i niekorzystnych, zaistniałych w środowisku zewnętrznym.
Odpowiednia percepcja środowiska międzynarodowego, zwłaszcza w kręgu zamierzonych oddziaływań, oparta na możliwie pełnej i prawdziwej informacji
0 nim, a także stopień realizmu własnej strategii postępowania implikuje zastosowanie przez podmiotu prawidłowego systemu działań44.
Tak więc należy zauważyć, iż stopień efektywności rzeczywistej polityki jest funkcją stopnia jej realizmu45. Realizm można mierzyć stopniem zgodności lub niesprzeczności z obiektywną ewolucją systemu międzynarodowego, z którym dany podmiot jest związany. Za szczególnie cenne mogą być uznane te właściwości koncepcji i planów, które przyczyniają się do wykorzystania w sposób najbardziej racjonalny wszystkich czynników danej roli czy pozycji międzynarodowej państwa44.
Wartym podkreślenia jest w tym ujęciu znaczenie wizerunku w- percepcji środowiska międzynarodowego. Stanowi on bowiem istotny czynnik określenia możliwości osiągnięcia celów polityki zagranicznej państwa47. Decydujące znaczenie ma w tym przypadkujakość zbieranej informacji. Należy zauważyć, żc wizerunki ułomne (niepełne, nieadekwatne, przeidealizowane łub katastroficzne) kształtują się w wyniku informacji selektywnej i ukierunkowanej wyłącznic pod kątem przyjętych z góry preferencji i opcji polityki zagranicznej. Najkorzystniejsze natomiast dla właściwego fonnułowania koncepcji, a następnie optymalnego doboru środków i metod realizacji celów są wizerunki pełne i adekwatne18. Jak słusznie eksponuje J. Kukułka mądre decyzje wymagają zrównoważonego kojarzenia informacji i wizerunków z celami
1 możliwościami własnych oddziaływań na środowisko międzynarodowe49.
Wynika stąd istotny warunek maksymalizacji skuteczności i efektywności polityki zagranicznej państwajakim jest zobiektywizowana i racjonalna wiedza (odpowiadająca rzcczywistemustanowi i dynamice środowiska międzynarodowego).
Siła państwa
Analizując politykę zagranicznąpaństwa przez pryzmat takich czynników jak charakter celów, racjonalność procesu decyzyjnego czy percepcja środowiska międzynarodowego nie sposób pominąć znaczenia szeroko pojmowanej sity' pań-44 Kukułka, „Metody analizy...", s. 31.
* Ibidem.
44 Ibidem.
47 Józef Kukułka, „Postrzeganie międzynarodowe", Stosunki Międzynarodowe, 1.16 (1992), s. 94.
43 Ibidem, s. 95.
44 Ibidem.