22603 wstęp do teorii polityki img 123

131

wania na szybko zmieniające się warunki zewnętrzne i pozwalająmu odpowiednio skutecznie reagować na powstające zagrożenia. Przesądziło to o wzroście ważności i zakresu funkcji informacyjnej⁵⁹.

Interesujące państwo informacje mogą być pozyskiwane na wiele sposobów. Mogą być one uzyskiwane drogą bezpośrednich kontaktów przedstawicieli służby zagranicznej z władzami innego państwa lub przedstawicielami organizacji międzynarodowych. Dużą rolę odgrywa także analiza „czynników obiektywnych”, czyli różnego rodzaju statystyk, oficjalnych danych, raportów rządowych. Bardzo ważna jest analiza środków' masowego przekazu: prasy codziennej, telewizji, radia i intemetu⁰⁰. Często zaznacza się, iż zdobywanie informacji nic powinno naruszać norm prawnych państwa przyjmującego; można jednak uznać, iż jest to nazbyt idealistyczny punkt widzenia. Wieloraki charakter zagrożeń stojących przed państwem uwypuklił bowiem rolę dobrze zorganizowanych i kompetentnych służb wywiadowczych w procesie zbierania informacji służących formułowaniu polityki zagranicznej państwa⁶¹.

Przeładowanie informacją jest równie niebezpieczne jak jej niedostatek, ponieważ utrudnia podejmowanie decyzji dobrej jakości⁶². Z tego powodu równie ważną rolę w obrębie omawianej funkcji odgrywa umiejętność selekcjonowania informacji w celu ustalenia hierarchii ich ważności oraz łączenia ich w nowe wzory, co służyć ma znajdowaniu innowacyjnych rozwiązań. Umiejętność tą można, za Kar-

^5y Informacja stała się na tyle ważnym elementem kształtującym stosunki międzynarodowe, źe wysunięta została koncepcja „cybcrpolitik”, mającej być odmianą „realpolitik”: informacja może wzmacniać nagą potęgę lub ją równoważyć. Zob. David J. Rothkopf, „Cybcrpolitik: The Changing Naturc of Power m the Information Age”, Journal of International Affdirs_y Vo!. 51, No. 2, Spring 1998, s. 325-359. Zob. także Walter B, Wriston, „Bits, Bytes and Diplomacy”, Foreign Ąffairs, VoI. 76, No. 5, September/October 1997, s. 172-182.

® Niektórzy badacze zwracaj ąjednak uwagę, iż istnieje niebezpieczeństwo opierania się prawie wyłącznic na informacjach pochodzących ze środków masowego przekazu: John Eayrs zauważa ironicznie, iż w czasie strajku New York Timesa niepokojąco spadła liczba dyplomatycznych oświadczeń i deklaracji. Zob. John Eyars, Diplomacy and its Discontents, Toronto: University of Toronto Press 1971, s. 17. Zob. także Bernard C. Cohen, „Foreign Policy-Makcrs and the Press”, [w:] Rose-nau (red.), InternationalPolitics...,S. 220 -228.

⁶⁾ Informacje dotyczące rozbudowy arsenału broni masowego rażenia przez Trak, które doprowadziły do zbudowania koalicji antysaddamowskicj i w efekcie do interwencji, zgodnie z deklaracjami brytyjskimi i amerykańskimi, pochodziły ze źródeł wywiadowczych. Roger Hilsman cytuje słowa pewnego amerykańskiego generała, według którego usprawiedliwieniem dla istnienia wywiadu jest sama istota decydowania: musisz coś wiedzieć, zanim podejmiesz działanie, i określa rolę wywiadu jako „ostrzeganie o przyszłych wydarzeniach i dostarczanie przeanalizowanych i uporządkowanych informacji, na których oprzeć można politykę zagraniczną”. Zob. Roger Hilsman, Jr., „lntelligcnce and Policy-Making in Foreign AfFaircf⁵, [w: f Rosenau (red.), International Politics..., S. 209-219.

⁶² W czasie wojny falklandzkiej liczba dziennie przychodzących doniesień oceniana była na 2000, co znacząco upośledziło proces decyzyjny. Zob- Michel Girard, Wolf-Dieter Eherwein, Keith Wcbb, Theory and Practice in Foreign Policy-Making: National Perspectives on Aead&nics and Professional in International Relations, London: Pinter 1994, s. 22.