300 • Plutos
res (zob. Horacy, Carmen Saeculare - Pieśń wiekowa). P. miał też inne świątynie, np. zbudowaną u stóp > Kapitolu i słynną świątynię wHierapolis (w Azji Mniejszej), stojącą w pobliżu świątyni —»Apollona. • Przedstawiano go w postaci posążków, których znaczna liczba zachowała się do dzisiaj. Dziewiąta planeta Układu Słonecznego, odkryta w 1930 r. przez C. Tombaugha, nosi imię rzymskiego boga zaświatów, P. (łac. Pluto). Patrz także Awer-nus, Orcus, Serapis.
Plutos, bóg bogactwa, syn bogini —» Demeter i —> Jazjona, boga urodzaju. Na wieść o urodzinach P. —»Zeus raził piorunem jego ojca, powodowany zazdrością o Demeter, o której względy na próżno zabiegał. Dzieckiem zaopiekowały się dwie boginie: bogini szczęśliwego przypadku -* Tyche i bogini pokoju -> Ejrene. Zeus również oślepił dorosłego już P. za karę, że hojnie rozdawał swoje bogactwa wśród ludzi. Przedstawiano go często jako małego
Plutos
Polifem • 301
chłopczyka, którego trzyma na ręku Demeter lub Tyche bądź Ejrene. * Słynna jest rzymska kopia greckiego posągu P, prawdopodobnie Kefisodotosa, Ejrene z matym Plu-tosem na ręku (370 p.n.e., obecnie w Staatliche Antiken-sammlungen, Monachium). Grecki komediopisarz Arysto-tanes (ok. 445-385 p.n.e.) napisał sztukę pt. Plutos (388 p.n.e.; pierwsza komedia identycznie zatytułowana zaginęła). Ma ona charakter moralistyczny; uleczony ze ślepoty P. odtąd sprawiedliwie będzie dzielił wszelkie bogactwa, zapewniając dobrobyt, ale wyłącznie ludziom uczciwym.
Podarge patrz Balios, harpie, Ksantos Polidamas, syn Pantoosa (kapłana -»Apollona) i -> Fron-tis. Doradca naczelnego wodza Trojan -»Hektora. Zginął w walce z —> Achillesem.
Polidamne, królowa etiopska, żona króla Thoona, czarodziejka. Helenie, żonie króla —> Sparty -> Menelaosa, zaaplikowała lek, dzięki któremu zapomniała razem ze swoim mężem o wojnie trojańskiej i o księciu -> Parysie. Pojawia się w greckich mitach, mity egipskie nie wspominają o niej.
Polidektes, król wyspy Serifos. Brat -> Diktysa, znany z mitu o —»Perseuszu. On to właśnie przyjął -»Danae z Per-seuszem, wyłowionych przez Diktysa w skrzyni, w której wrzucił ich do morza —»Akrisios, obawiając się spełnienia przepowiedni, że zginie z rąk wnuka. Chcąc pozbyć się Perseusza, który przeszkadzał P zabiegającemu o względy Danae, król polecił mu zdobyć i przywieźć głowę -> Meduzy. Po spełnieniu polecenia Perseusz ukarał P. za natarczywość względem jego matki, zamieniając go, za pomocą głowy Meduzy, w kamień.
Polideukes (rz. Poliuks), syn -> Zeusa i królowej -» Sparty —» Ledy. Jako syn Zeusa był nieśmiertelny, tylko tym różnił się od swego ukochanego brata ->Kastora. Patrz także Kastor i Polideukes.
Polidor, król Teb, syn —> Kadmosa, który założył miasto Teby, i —» Harmonii. Jego żona, Nykteis, urodziła mu syna -» Labdakosa, od którego imienia ród królewski nazywano —» Labdakidami. Było jeszcze w mitologii kilka postaci noszących to imię. Patrz także Polimestor.
Polifem, 1 syn boga morza —> Posejdona i -»nimfy Toosy. Jednooki —» cyklop z Sycylii, wyspy cyklopów. Kochał się w nimfie —» Galatei; nie mogąc jej zdobyć, zabił swego rywala —> Akisa, zrzucając na niego skałę. Inna historia jest również popularna. —»Odyseusz, wracając z -* Troi