142 WIELKIE KOrCE MAŁOPOLSKIE
142 WIELKIE KOrCE MAŁOPOLSKIE
Syn aap» Uc* A Mo)
usypany" Można zatem domniemywać. iż w |ego czasach tradycje odległych dziejów wzgórza, jego nazwa i oaabhwogo były już w Sandcimk im idriTi nirmi jednocześnie nikt spo-Md wpókar aiych Bufińsiuermi nie był zapewne w statuę okreSić jego pierwotnej bokcjl Dlatego w swej mono wafi wnr zawad jedynie domysł, iż w dawnych czasach wzgórze było miejscem odprawiano pogańskich obrzędów, a obecna nazwę nadano mu po wprowadzeniu chrześcijaństwa w celu Miairia dawnych praktyk1 religijnych Kolejna grupa hipotez wiąże jego genezę z ■■■iii is ilm iii kurhanem epo-ld plemiennej Przypuszczenia te znalazły żywy oddźwięk zwłaszcza w środowiskach historyków i archeologów łożnice zdań dotyczyły nie tyle funkcji. Se czasu powstania obiektu. Jego genezę odnoszono do drugiego aloesu epoki brązu albo do okresu plemien-tym asaami przypadku dopatrywano się ru grobu legendarnego - Sodomia, ,B *ln*1' z bą icteżą Tadeusza LaEka, zapewne bądź Moraw uma kzćry w czasie dnmmary czeskiej (początek X w.), ■swa is j (dragą połowa IX w.), mógł tu przybyć wraz
I popyt mostu. Po jego śmierci, na pamiątkę tego wydarzenia.
osypano ma ów mess saeatahiy grobowiec, a miasto nazwano jego imieniem V aaeyscowycb legendach istiłm też znaleźć wątek ścisłego związku tego detal z najazdem taranki 1259 r. W tym sensie miałby to być zbiorowe pochówek wymooduwanydi wówczas przez Tatarów zakonników domini ksUkk z pnbfidrirgn fafrinfa tar. Jakuba’
Zanryd iłipria hartaruami anhmiogii mymi wzgórza Sahre Regina rozpatrywano u prom łat iufcimiżii inyih XX w. przy okazp realizowania kompleks-, ■ egri programu tasowania sandomierskiej Starówki. Na przeszkodzie stanęły je*** —*■*< techniczne — związane z podjęciem wykopalisk tak dużego dktai — oaz ita ■rńnntć pogodzenia w tym samym czasie zbyt wielu pnomafi* badawczych. Próby pozyskania danych na temat obiektu metodą badań geofizycznych Me doprowadziły do WMttawpi wyjawienia charakteru
pfc I hmnryk/yme Jcf
no zarówno bezpośrednio w obiekcie, wzdłuż jego maksymalnej średnicy na osi północ - południe, jak i w najbliższym otoczeniu. Ustalono, te w-arswy we wnętrzu kopca powstały w wyniku naturalnych procesów sedymentacji w dawnej ptadolinie Wisły (najniższy poziom warstwowanych piasków i iłów) bądź też wskutek procesów związanych , z wykształcaniem się lessów i zmianami klimatycznymi u schyłku interglacjału eemsłdego. Dane te, w połączeniu | takimi obserwacjami jak: brak w próbkach śladów intencjonalnej działalności człowieka czy poziome zaleganie warstw z wyraźnymi śladami procesów sedymentacyjnych, wskazują te wzgórze Sahre Regina ma pochodzenie naturalne, a zatem niezwiązane z działalnością człowieka (A. Buko 1963). Pozostawało wszakże pytanie, czy w partiach przypowierzchniowych obiektu przetrwały jakiekolwiek ślady dawnej aktywności ludzkiej? Odpowiedzi na nie poszukiwano drogą badań wykopaliskowych, które przeprowadzono na kulminacji obok kamiennej figury. Ich wyniki były zaskakujące, odsłonięto bowiem pozostałości grobowca z płyt kamiennych. Wewnątrz znajdowało się skupisko zminoalizowanycfa szczątków kostnych, pochodzących ze szkieletu zwierzęcego oraz bezładnie rozmieszczone szczątki ludzkie przynajmniej trzech osobników Czas złożenia zmarłych do grobu określono na połowę trzeciego tyąądeda przed naszą erą. Na tej podstawie ustalono, te wzgórze Sałve Regina zostało objęte osadnictwem u schyłku młodszą epoki kamienia, prawie 4,5 tys lat temu. Na jego kulminacji funkcjonował wówczas cmentarz tzw. kultury złodciej (por. A. Buko 1998, tam dalsza literatura). Jest to, jak dctąd, jedyna Hfckumentowana archeologicznie przesłanka na temat funkcji tego miejsca. Pozostaje natomiast nierozstrzygniętą zagadką, kiedy i w jakim cełu wzgórze zoaało wymodelowane przez człowieka. Czy nastąpiło to w okresie plemiennym. kiedy miejscu temu przypisano symboliczną funkcję? Czy jest to monumentalna podstawa pochówka nakuihancrwego? Do kwestii tych wrócimy jeszcze w zakończeniu niniejszego rozdziału. Odnotujmy tu jedynie, te kilka kolejnych spostrzeżeń w tej materii dostarczają wyniki badań kopca Krakusa
domniemanej > nasypu, a tym bardziej do określenia funkcji kopca. Ustalono jedynie, te wnętrze obiektu ma wielowarstwową, złożoną strukturę. Z czasem Mjostefzono zakres badań o techniki geologiczne. Punkty wierceń sytuowa
w:,Krakowie.
(Odmiennie niż ośrodki dotąd opisane. Kraków poszczycić się może nie jednym, lecz trzema kopcami, spośród których dwa - Krakusa i Wandy - dotrwały do naszych czasów, a trzeci - Esterki - już w odległej przeszłości uległ całkowitej zagładzie. Kopiec Krakusa, największy spośród wymienionych, usytuowany jest w: paśmie Krzemionek, na kulminacji zwanej Rękawka (271 m n_pjn.>. na drugim, nieco niższym wzniesieniu, oddzielonym obniżeniem, zwanym .Górą’.