84497 skanuj0029 4

50    2. Prognozowania a planowano...

Silną stroną podejmowania decyzji na podstawie analiz jest to, że pozwala podejmującemu decyge wyjść poza granice procedur i doświadczenia. Dobra strukluryzacja zadania (problemu) często zapewnia przejrzystość. Podejmowanie decyzji oparte na analizie pozwala zajmować się złożonymi problemami w sposób systematyczny i rozumny, każdy krok może być wyjaśniany i badany oddzielnie jako zrozumiała część całości.

Tak jak inne metody, podejmowanie decyzji w oparciu o analizy ma kilka ważnych słabości. Po pierwsze, proces wymaga czasochłonnego zbierania, oceny i interpretowania informacji. Potrzebny czas nie musi być długi, akr jakiś czas jest zawsze potrzebny. Po drugie, podejmowanie decyzji w^j oparciu o analizy wymaga, by dostępne były kluczowe informacje. Po trzecie, podejmowanie decyzji na podstawie analizy najlepiej nadaje się do wyboru sposobu osiągania celów, ale nie nadaje się do wyboru celów.

Rozsądne podejmowanie decyzji. Biorąc łącznie, doświadczenie i analiza są naszymi dwiema najpotężniejszymi technikami podejmowania decyzji i ich powiązanie jest często synergiczne. To drugie pozwala nam skierować się ku terenom nieznanym dla nas. podczas gdy doświadczenie dostarcza analizie informacji. Zatem, doświadczenie, osąd ijudgement) i intuicję należy włączyć do procesu analitycznego podejmowania decyzji. Rozsądne podejmowanie decyzji to połączenie rozumu (analiza) i doświadczenia. Decydując rozsądnie, podporządkowujemy doświadczenie, profesjonalny osąd, intuicję i analizę wraz z innymi źródłami informacji uzgodnionym standardom dokładności, solidności i jasności. W końcu „wybór nowych celów wymaga mądrości, a nie wiedzy. Sądzę, że jest to klucz do większości problemów, o których tu dzisiaj dyskutujemy'¹³⁴.

2.1.6. Prognozowanie a międzynarodowe stosunki polityczne i gospodarcze

Międzynarodowe stosunki polityczne są stosunkami między suwerennymi państwami; mają charakter pierwotny i nadrzędny względem pozostałych relacji. Są sferą realizacji potrzeb ludzi zorganizowanych w państwa - od potrzeb podstawowych (bezpieczeństwo i rozwój) po potrzeby bytowe, zawodowe, edukacyjne, kulturalne, zdrowotne. Państwa pozostają we wzajemnych stosunkach za pośrednictwem polityki zagranicznej i dyplomacji, posługując się przy tym zróżnicowanymi narzędziami (instrumentami) - politycznymi, gospodarczymi, militarnymi, ideologicznymi, moralnymi czy normatywnymi.

Jaka jest rola prognozowania w podejmowaniu decyzji politycznych (planowania politycznego)? Odpowiedź na to pytanie wymaga odpowiedzi na inne - co jest gwiazdą przewodnią polityki suwerennego państwu w konkurencyjnym otoczeniu? Jest nią maksymalizucju własnej mocy socjologicznej (potę-

" hihnofta m-tkna o pnmrtnM finiicrml / pmiednmM Rody K( S.N, Wmtiwa,    '*"1 * II ftWOwM* linii .......u NlłtfWHHiJ

Prognozo wane a podejmcwenm decyzjiL    51

gi, siły, mocy. potencjału) względem innych podmiotów, by zająć możliwie najlepszą pozycję w układzie sił międzynarodowych. Innymi słowy, chodzi

0    stosunek sił. Rolą prognozowania jest więc dostarczenie wiedzy o prawdopodobnym kształtowaniu się między narodowego układu sił w przyszłości, o jego tempie, uwarunkowaniach i możliwościach polityki. Stałość dążeń państw w zmiennym, a nawet turbulentnym otoczeniu powoduje, że prognozowanie jest możliwe.

Ogólnie biorąc, wpływ państwa na otoczenie zależy od jego potęgi ogólnej (potencjalnej) i wojskowej (realnej). Na krótką metę większą rolę odgrywa potęga militarna, na dłuższą - ogólna. Polityka międzynarodowa jest wypadkową wielu polityk suwerennych państw, ale polityki te są kształtowano przede wszystkim przez wielkie mocarstwa (bardzo często popierane przez wiele państw mniejszych) i państwa duże, zwłaszcza aktywne, czyli te. które chcą odgrywać większą rolę, niż to wynika z ich potęgi ogólnej - widomą tego oznaką jest zawsze znaczna militaryzacja. Bywa też odwrotnie - państwa prowadzą mniej aktywną politykę, niż pozwalałaby ich potęga, i niechętnie, opornie biorą na siebie dodatkowe obowiązki. Jeśli do tego dodać, że wielkie mocnrstwa ze względu na swoją siłę i interesy w szerokim zakresie uzgadniają ze sobą wiele decyzji (jawnie lub milcząco), to można przyjąć, że decyzje wielkich potęg stają cię decyzjami o wielkim zasięgu, a proces ich podejmowania nosi cechy planowania międzynarodowego, którego spójność i kategoryczność zależy od zakrętu w spólnych interesów.

Po zimnej wojnie Stany Zjednoczone pozostały jedynym supermocarstw»m

1    cały czas mają kłopot z określeniem celów swej hegemonii i sposobu jej realizacji. Czy będą supermocarstwem w sensie pozytywnym, czy negatywnym? Zbigniew Brzeziński podpowiada, że powinny budować światową wspó/mtśę interesów, tej wszakże „nie należy mylić ze światowym rządem. Rząd taki tu# jest realistycznym celem na obecnym etapie historii. (...) Jedyny ogółnośwtąln* wy rząd, jaki byłby obecnie choćby w najmniejszym stopniu realny, to tirtatOTH dyktatura USA, która byłaby przedsięwzięciem niestabilnym i daremnym < >grtl noświatowy rząd to przez najbliższe kilkadziesiąt lat utopia lub koszmar, RM znt realny projekt. Z kolei światowa wspólnota interesów jest nie tylko rzeczą możliwą i pożądaną, lecz właśnie się rodzi na naszych oczach"²⁵.

W związku z tym, że choć bez Europy Ameryka nadal dominuje, nie nie jest wszechmocna, a Europa bez Ameryki jest bogata, ale bezsilna, należy dążyć do tworzenia wspólnoty atlantyckiej (sojuszu atlantyckiego). „Stary Kontynent może zasilić potęgę militarną USA, a połączone zasoby gospodarcze Stanów Zjednoczonych i UE uczyniłyby wspólnotę atlantycką wszechmocną światową potęgą"²⁶. Ale „obie strony muszą postępować w duchu kompromisu, pielęgnować wspólne stanowisko strategiczne oraz działać na rzecz dodatkowych transatlantyckich mechanizmów długittcrminowego planowania poUtycznegrf'

* Z BrwnMi. *Wer.wśł

"Umie.*, Ul.    itŚSamiii    .