Opór pojedynczego przewodu można wyrazić wzorem
* R = q — s
który podstawiając do wzoru (17-1), otrzymamy
AU = Q~~ (17-2)
Mając dany spadek napięcia, możemy wyznaczyć ze wzoru (17-2) przekrój przewodu
(17-3)
Obliczony w ten sposób przekrój przewodów należy sprawdzić na nagrzewanie. Do tego celu posługujemy się tablicami z normy PN/E-05021, w których podane są największe dopuszczalne natężenia prądu dla danego przekroju przewodów.
0
1
odb
4
®-
Rys. 17-4. Linia dwuprzewodowa obciążona na końcu prądem I
W liniach bardzo krótkich o wielkości przekroju decyduje przeważnie grzanie się, a w liniach długich — spadek napięcia.
Przy obliczaniu przekroju przewodów instalacji i linii prądu przemiennego zakładanych wewnątrz budynków, a także krótkich linii napowietrznych i kablowych, można pominąć wpływ induk-cyjności i pojemności linii, nie można natomiast pominąć oporu czynnego (2R) przewodów linii oraz przesunięcia fazowego (cos cp) między napięciem i prądem pobieranym przez odbiorniki.
Przy obliczaniu więc spadku nap;ęcia w liniach dwuprzewodowych prądu przemiennego, a takż- i ich przekroju we wzorach
(17-1, 17-2, 17-3) zamiast prądu I wprowadza się jego składową czynną I cos <p i wówczas przekrój przewodów
s
= Q
2II cos cp A U
(17-4)
W liniach prądu trójfazowego sposób obliczania przekroju przewodów będzie podobny, z tą różnicą, że należy uwzględnić mię-dzyprzewodowy spadek napięcia, który jest j/3 razy większy od napięcia fazowego w jednym przewodzie. Spadek napięcia fazowego w jednym przewodzie wyraża się wzorem
AUf — RI cos(p
A spadek napięcia międzyprzewodowy
Stąd przekrój przewodów linii trójfazowej
(17-5)
]/ 3 [II cos ep
Przy sprawdzaniu ze względu na nagrzewanie należy posługiwać się wartością prądu przewodowego 1.
17.6. Instalacje sygnalizacyjne
W większych zakładach przemysłowych, a także w szpitalach, teatrach, urzędach oprócz instalacji do siły i światła wykonuje się instalacje sygnalizacyjne. Zależnie od ich przeznaczenia rozróżnia się instalacje sygnalizacyjne przyzewowe (akustyczne i optyczne), poszukiwawcze, dyspozytorskie, kontroli wartowników, zegarowe, pożarowe, przeciwwłamaniowe, telefoniczne, radiowe, pioruno-chronne. Spośród tych instalacji rozpatrzmy najprostsze i najczęściej spotykane.
a. Sygnalizacja przyzewowa akustyczna — jest nią instalacja dzwonkowa (rys. 17-5). Dzwonek, przycisk i źródło napięcia w instalacji tej są połączone szeregowo. Źródłem napięcia najczęściej bywa transformatorek dzwonkowy o prze kładni 220 : 3 : 5 : 8 V
85« 387