340 I Ca**; iv
Pytania 28—32
Poniższy zapis przedstawia zmiany objętości płuc w czasie normalnego cyklu oddechowego, po którym badany wykonał maksymalnie głęboki wdech z następczyni natężonym wydechem. Ostatnia część zapisu przedstawia powrót do normalnego oddychania. Wymienionym w pytaniach objętościom płuc przyporządkuj odpowiednik literowy zaznaczony na krzywej spirogra-ficznej.
czas (s)
28. Pojemność życiowa płuc (VC) D
29. Natężona objętość wydechowa pierwszosekundowa (FEVj) ^2
30. Pojemność czynnościowa zalegająca (FRC) ^
31. Całkowita pojemność płuc (TLC) ^
32. Objętość zalegająca (RV)
1. Odpowiedź prawidłowa: C [rozdz. 16 IS C1 b 2; rozdz. 20 D C 1 c (2), IV B). Jedyną możliwością zapewnienia choremu odpowiedniej wentylacji jest zastosowanie respiratora. Podanie do oddychania mieszanki wzbogaconej w 02 może wprawdzie skorygować hipok-semię, ale nie hiperkapnię. Hiperkapnię można obniżyć tylko przez zwiększenie wentylacji pęcherzykowej. Podanie choremu do oddychania mieszanki hiperkapnicznęj pogorszy -ze względów oczywistych - jego stan kliniczny. Zarówno elektrokardiograf, jak i defibrylator, aczkolwiek niezbędne w czasie zabiegu operacyjnego, same przez się nie wpłyną na wielkość wentylacji pęcherzykowej.
2. Odpowiedź prawidłowa: C [rozdz. 16IV C 1 a, 2 a (1)]. Źródłem siły przepływu gazu w układzie oddechowym jest gradient między ciśnieniem pęcherzykowym a ciśnieniem atmosferycznym. Ciśnienie atmosferyczne nie zmienia się w czasie oddychania, dlatego też wielkość ciśnienia napędowego potrzebnego do przepływu gazu jest równa ciśnieniu pęcherzykowemu. Ujemne ciśnienie pęcherzykowe powoduje przepływ powietrza atmosferycznego do pęcherzyków płucnych (wdech), dodatnie zaś powoduje przepływ gazu w odwrotną stronę (wydech). Wielkość przepływu gazu zależy od stosunku ciśnienia pęcherzykowego do oporu dróg oddechowych. Im bardziej ujemne ciśnienie w pęcherzykach, tym większy przepływ wdechowy. Gdy objętości pluć są zbliżone do ich wartości maksymalnych (TLC) lub minimalnych (KV), wówczas podatność układu oddechowego jest najmniejsza. Oznacza to, że duża siła skurczu mięśni oddechowych powoduje małą zmianę objętości płuc (a tym samym mały przepływ gazu w drogach oddechowych). Kiedy objętość płuc mieści się między wartością maksymalną a minimalną, wtedy ciśnienie w pęcherzykach płucnych może mieć wartość dodatnią bądź ujemną w zależności od aktywności mięśni oddechowych. Mięśnie proste brzucha są mięśniami wydechowymi Ich skurcz zatem będzie powodować wzrost ciśnienia
3. Odpowiedź prawidłowa: B [rozdz. 17 D A 3; C 2 a). W płucach zdolność dyfuzyjna Oj jest o wiele mniejsza niż CO*. Wielkości dyfuzji danego gazu przy określonym gradaeacśe ciśnień określa tzw. współczynnik dyfuzji Wartość współczynnika dyfuzji danej substancji jest tym większa, im mniejsza jest jej cząsteczka i większa jej rozpuszczalność. O* ma wprawdzie masę cząsteczkową mniejszą niż CO* ale jego rozpuszczalność jest około 25 razy mniejsza. Duża zdolność dyfuzyjna CO] sprawia, że gradient ciśnień równy zaledwie 5 mm Hg wystarcza do zapewnienia prawidłowej wielkości dyfuzji tego gazu z naczyń włosowatych do powietrza pęcherzykowego.
4. Odpowiedź prawidłowa: D [rozdz. 16IV A, B]. Ciśnienie trantmuralne płuc jest określane mianem ciśnienia transpulmonalnego. Ciśnienie transpulmonałne jest równe różnicy ciśnienia w pęcherzykach płucnych i ciśnienia wewnątrzopłucnowego (Pa * PPL). Ciśnienie transmuralne oznacza ciśnienie działające w poprzek ściany danej struktury. Wartość ciśnienia transmuralnego otrzymuje się przez odjęcie od wartości ciśnienia działającego na wewnętrzną ścianę danej struktury - ciśnienia po jej zewnętrznej stronie. U człowieka za wielkość ciśnienia wewnątrz-opłucnowego przyjmuje się wartość ciśnienia mierzonego w przełyku. Ze względu na dużą podatność przełyku i jego usytuowanie anatomiczne wartości ciśnienia wewnątrzo-płucnowego z małym błędem odwzorowują się w zapisie ciśnienia śródprzełykowego. U zwierząt pomiaru ciśnienia wewnątrso-płucnowego dokonuje się przez igłę wprowadzoną przez przestrzeń międzyżebrową i umieszczoną pomiędzy opłucną ścienną i płucną. Ciśnienie transmuralne ścian klatki piersiowej równa się różnicy ciśnienia wewnątrzopłucnowego i ciśnienia na zewnątrz klatki piersiowej 1 tj. ciśnienia atmosferycznego (PPL | Pb), nucą są bierną struktmą
341