IMG91

90

Tak więc zużycie w punkcie Pi ma przede wszystkim charakter zużycia ściernego mechanicznego.

Powstanie rowka w punkcie Pj tłumaczone jest bocznym płynięciem materiału obrabianego i wióra na skutek odkształceń plastycznych, zaś przy skrawaniu wstępnym twardością powierzchni zewnętrznej materiału obrabianego. Ma to miejsce np. w obróbce materiałów kutych, walcowanych i ciągnionych o utwardzonych powierzchniach.

2.6. Odkształcenie plastyczne

Przy skrawaniu ostrzami ze stali narzędziowych niskostopowych i wysokostopowych następuje czasami odkształcenie plastyczne krawędzi skrawającej (rys.2.30). Zjawisko to może wystąpić nawet przy skrawaniu węglikami spiekanymi z dużą zawartością kobaltu Co.

Rys. 2.3. Zmiękczenie i plastyczne osiadanie ostrza narzędzia

Jeżeli materiał ostrza narzędzia jest materiałem plastycznym (w danych warunkach), tj. posiada zdolność do umocnienia pod wpływem odkształcenia, to plastyczne odkształcenia w ostrzu zaczynają się tam, gdzie intensywność naprężeń osiąga granicę plastyczności materiału narzędzia. Jak pokazuje doświadczenie, ma to zwykle miejsce na powierzchniach styku ostrza z materiałem obrabianym.

Z analizy naprężeń na powierzchni natarcia i przyłożenia ostrza wynika, że warunkiem stałości kształtu ostrza przy skrawaniu stali jest, aby granica plastyczności materiału ostrza narzędzia była większa od granicy plastyczności obrabianego materiału. Ich stosunek zależy od kształtu powierzchni natarcia i ze wzrostem kąta natarcia y maleje. Należy tu zauważyć, że warunki dla plastycznego płynięcia materiału narzędzia na powierzchni przyłożenia są różne od warunków występujących na powierzchni natarcia.

2,7. Charakterystyka geometryczna zużycia ostrza

Do geometrycznej oceny zużycia ostrza narzędzia służą wskaźniki zużycia (rys. 2.4) ujęte w normie PM-1SO 3685.

Na powierzchni natarcia wyróżnia się:

•    głębokość rowka KT - mierzoną w najgłębszym miejscu żłobka prostopadle do

powierzchni natarcia,

•    odległość rowka KF - mierzoną jako odległość jego bliższego brzegu od początkowego

położenia krawędzi skrawającej,

•    szerokość rowka KB - mierzoną jako odległość jego dalszego btzegu od początkowego

położenia krawędzi skrawającej,

•    odległość środka rowka KM - mierzoną jako odległość między początkowym

położeniem krawędzi skrawającej a miejscem pomiaru KT.