IMG08

wewnętrznych). Tak więc w pozostałej części przekroju płyty, gdzie pod obciążeniem wewnętrznym występowały naprężenia sprężyste, następuje zmniejszenie naprężeń własnych o stałą wielkość Aa.

Przedstawiony schemat przebiegu odkształceń zachodzi tylko przy jednoosiowym stanie naprężeń i tylko wtedy, gdy w materiale nie została wyczerpana zdolność do odkształceń plastycznych. W wypadku stali niskowęglowej odkształcenia trwałe na granicy plastyczności dochodzą do 2,4%, a trwałe odkształcenia plastyczne w połączeniach spawanych wynoszą około 1% . A zatem zapas na odkształcenia plastyczne wynikające z obciążeń zewnętrznych, które nie przekraczają 0,2%, jest dostatecznie duży. Z przedstawionego przebiegu sumowania się naprężeń wynika, że można znacznie zmniejszyć naprężenia własne przez jednorazowe wstępne obciążenie i odciążenie połączenia spawanego lub wielokrotne powtarzanie tego procesu. Przykładowe zmiany wielkości naprężeń własnych w płycie ze stali niskowęglowej o szerokości 800 cm i grubości 25 mm obciążonej siłami wywołującymi różne naprężenia pokazano na rysunku 9.11.

Rys. 9.11. Naprężenia własne zmierzone w płycie przed rozciąganiem i po rozciąganiu różnymi

naprężeniami [172]

Po spawaniu w osi spoiny występowały wzdłużne naprężenia własne wynoszące 310 MPa. Po maksymalnym obciążeniu płyty siłą wywołującą naprężenia 250 MPa pozostały w osi spoiny już tylko naprężenia własne c_k = 70 MPa. Przedstawiony wyżej przykład dowodzi,

518