IMGv76

Vm. WYCHOWANIE DZIECI NIESŁYSZĄCYCH W OKRESIE PRZEDSZKOLNYM i GŁÓWNE PROBLEMY WYCHOWANIA W OKRESIE NIEMOWLĘCYM

Prekursorskie w naszym kraju postulaty J. Siestrzyńskiego, doty-j Cara wychowania dzieci niesłyszących już w okresie przedszkolnym,: znalazły współczesne naukowe uzasadnienie. Dziś wiemy, że zarówno;;' dla nawoju percepcji duchowej, umiejętności kształtowanej na etapie przedszkolnym dzięki wychowaniu duchowemu, jak i dla rozwoju mowy najważniejszy jest już okres niemowlęcy. Do pierwszego roku żyęift dzirrka odnoszą się jtrzy podstawowe pojęcia^surdopedagogik i okresu gHjBgjgeagp: I) wczesne wgjy^ci£ (ang. early detection, early UkaMBeatian, niem. Friiherfasaung), 2) wczesna diagnoza (ang. early diagnosis, taem. Fruherkennung), 3) wetesne wychowanię* aducatioDal treatment or management, early education, niem. Frdbetreung)

^HpjjtlNBSe wykrycie polega na wychwyceniu niemowląt po-djriaiycfa o uszkodzenie duchu zaraz po urodzeniu bądź niewiele dni póśmej. A. Lowe* wyróżnia trzy sposoby wczesnego wykrycia uszko-|»i duchu. Są to: obserwacja zachowania niemowlęcia, gM&H wszystkich dzień z tzw. ryzyka audiologicznego i badanie słuchu niemowląt.

saburwnia receptora duchu jest możliwe już przed dę khrfca. Począwszy od 7 miesiąca ciąży nie narodzone wRMlt reaguje na bodźce dźwiękowe przekazywane za pośrednictwem matki zmianą rytmu bicia serca bądź poruszaniem, .# I Hg| może stwierdzić lekarz *.

11 Idee, OsMrtew wnd Sr.KwtrhGrige fw] Handbuch (ter Behindertenpdda-H IBS I IttMfeNi H I ISS I rnAc.

SPS Maddawiaer OH |wj frl/ierkennuno, Frlihtrlaitung

n£,4K> Iftsmapw, hisMewu, HH|fiy aad Fdrdtrung ll&rbehlnderter

Ważniejsza jednak jest obserwacja nowo narodzonego dziecka. Rea-I guje ono odruchem Moro na dźwięki w granicach 90 dB, to jest na. I bardzo głośny krzyk z odległości 1 m, dziecko 3-miesięczne reaguje na I szmery z bezpośredniego otoczenia (do 3 m), dziecko 6-miesięczne zwra-I ca się w kierunku źródła dźwięku, 9-miesięczne niemowlę lokalizuje I źródło dźwięku. A. Ldwe podkreśla, źe dziecko 7-miesięczne, które H I reaguje spontanicznie na źródło znaczących dla niego dźwięków, jest

■ podejrzane o uszkodzenie słuchu * i powinno być bezzwłocznie zbadane przez suijdologów — otolaryngologa i surdopsychologa. Należy tu pod-

I kreślić, że laza krzyku trwająca do 7 tygodni żyda dziecka i faza gu-

■    rżenia pojawiająca się w 6 tygodniu życia i trwająca do 6 miesiąca mają charakter wrodzony./Gurzą i krzyczą wszystkie niemowlęta bez

■    względu na stan ich słuchu. £Faza gaworzenia, rozpoczynająca się w I 6 m.ż., oraz naśladowanie mowy, występujące począwszy od 8 i | m.ż.,

nie podlegają rozwojowi, jeżeli dziecko nie słyszy, i nie korzysta ze I specjalnej pomocy w wychowaniu słuchowym. Gur zenie niemowlęcia | nie może być zatem wskaźnikiem występowania bądź braku słuchu, natomiast zanikanie gurzenia i brak gaworzenia dowodzą prawdopodobieństwa, że uszkodzony jest słuch dziecka. 4

Badania dzieci z tzw. ryzyka audiologicznego dotyczą tych wszystkich sytuacji, w których:

—    występowały w rodzinie przypadki wczesnego zaburzenia słuchu u dzieci,

—    wartość bilirubiny wynosiła od 29 mg/100 mg lub więcej,

—    występowała różyczka w czasie dąży matki,

—    występują zniekształcenia uszu, nosa i podniebienia,

—    waga noworodka wynosiła poniżej 1500 g^s.

Według Ldwego wszystkie dzieci tej grupy powinny być poddane badaniom bezpośrednio po urodzeniu i badane ponownie w 3, 6, 9 i 12 miesiącu życia. Według tegoż autora ocena ubytku słuchu w pierwszych dniach źyoia dziecka pozwala stwierdzić uszkodzenie słuchu jedynie w stopniu głębokim. Badanie słuchu w 7 miesiącu życia pozwala natomiast na wykrycie niedosłuchu w stopniu śiednim oraz uszkodzenie słuchu, które wystąpiło w późniejszym czasie I

Zrozumienie znaczenia okresu niemowlęcego w rozwoju dziecka z upośledzonym słuchem, a także objęcie procesem edukacji osób dorosłych w związku z koncepcjami społeczeństwa edukacyjnego (kształcenia ustawicznego) spowodowało, że surdopedagogika, a także pedago*-.-^ gika specjalna przestały być jedynie pedagogiką szkoły specjalnej. Wy-

und FrUhfÓrderuTig Hćr- und Sprachbehtnderter, perimed Fachbuch-VerlafMfaag^jl gchaft mbH, D-8520 Erlanfcn 1982, i. 82.

* A. Liiwe, Gehdrlose und Schwerhórigt, jw., $. 161.

i J. Nordhern, M. Down, Hearino in cMldren, Baltimore 1974, cH za I LAw% I Oehórloag und SchwerhÓrięt, jw., a. 162.

i A. Ldwe, Gehórloie und Schioerhifriat, jw., $. 193.