/»
(2.1.)
5
ctga =
2. OBWÓD ELEKTRYCZNY
2.1. Elcmcaiy obwodu cśckl tycznego
Olwiłon tłrŁtiyr/włm j uf ukUd donaitAw cłektiycznyub , w którym znajduj* i|* ^nnajiMiij jedoa nobifU ińczk* dta przepływu prądu. Do podstawowych elementów obwodu ddH)cue|« zabętojny efcaaay aktywne i pnywne.
Kkrarntami aktywnymi m źródła prądu, w których powstaje sita elektromotoryczna wymuszająca przepływ prądu cfcfctncmcpci Do Źródeł prątka zalicza się. np: prądnice, ogniwa galwaniczne, fotoo^iwa leb urmeogmwa
Ftemeataml pasywnymi nazywamy la elementy, w których energia elektryczna zamieniana jest na inną partać energii np~* cieplną (grzejniki), świetlną (Żarówki, świetlówki ftp ) lub mechaniczną (silniki).
ZZ&rtikmn obwodów elektrycznych
Obwody elektryczne można podzielić na proste (nferuzgalęzJont) I llatone (rwzgalęiłont). frosty obwód elektryczny składa się ze źródłu energii elektrycznej o sile elektromotorycznej E i rezystancji wewnętrznej R. . połączonego z nim szeregowo odbiornika o rezystancji R oraz przewodów łączących źródło z ui Janml im (rys. 2J..i
l
Rys 2.1- Przykład obwodu elektrycznego prostego (nicrozgalęzioncgo)
lancy obwodu składa wę z rezystancji wewnętrznej źródła prądu R« i rezystancji odbiornika R i ic/YHakję przewodów łączących pomijamy) Natężenie prądu płynącego w obwodzie jest proporcjonalne do Mh ridiraoMtorycaitj fi i odwrotnie proporcjonalne do rezystancji obwodu:
£
3.2. Rezystory, podziel
Element po Biadający jedyną cechę • cechę rezystancji nazywany je* rnj«arr«.
Rezystory ze względu na ich właściwości d/ielimy na liniowa i radioto**.
Rezystorem liniowym będziemy nazywali taki rczy*ar. ku* eg* rezystancja Jest suU. aimlrtni od wartości przepływającego przez niego prądu łub doęroimUcragł do rargo luprck
Rezystorem nieliniowym jest taki ru>e«. którego rtrramg* «« jeas srała, ik zależna od wartości przepływającego przez niego prądu łub doprowadzonego do mego napięci i.
Właściwości rezystorów określają chmaklmrtyki prądowo-napięciowe I - f (ii). pccedoawsone na rys. 3. I. Charakterystyka prądowo-napięciowa rezystora liniowego określona kotongentem kąta u. jaki tworzy ftosla 1 - f (t J), lub styczna do niej. i dodatnim przyrosłem napięcia na odciętej U (rys.3 I.. pro* u 1). DU każdego punktu prosie} funkcja:
PD
Dla rezystora nieliniowego kąt nachylenia siecznej w każdym punkcie krzywej przybiera mną (ryą.
3.I., krzywa 2).
Rys. 3,|. PnykUdowBdmkkV)fS>śaprądowo -napięciowa tłetnentu rczystoncyjncgo: I • Hniowcgoy 2 - nieHmmwegp-
Należy zauważyć, że materiały z jakich są zbudowane rezytfocy podlegają Zawsze działania prąói elektrycznego, a w szczególności jego oddziaływaniu cieplnemu. Dlatego rezystancja tych iMlrnslu n jen stała tylko w określonym zakresie prądów i napięć, zwanym zakresem liniowości
Poza tym zakresem rezystor liniowy rzeczywisty charakteryzuje rie właściwościami rezyWrea mr.fiainweg*. Dla charakterystyk rezystorów liniowych rzeczywistych, przedstawionych na rys. 3 I. » 3-2., podział liniowości jest określony nierównościami:
Rys. ł.ŁPCT*kl»4o»««k“»k*“y*5*»
rwystMcyjM «•‘“"■"F ».'l.ttauwiwB*>•
.s»l* ekitrosnfltoryu&a £ jest równoważona przez spadki napięć na rezystancji wewnętrznej źródła prądu i na Kżjdńpsiiaaikł:
płor (4. wpipii na rezystancji wewnętrznej źródłu piądu R«.
l « * ąpufcJc napięcia na rezystancji odbiom&a R,
R»»t • re/vsUłft je(opory elektryczne czynne)
3 1 Pujfcterrry itaotji
Rezystancja topór dcfcsry. /tty czynny) jest lo cecha obwodu prądu stałego łub clemaoW ebfc&ycoKfo. dccydcyca o wartości prądu ełckimzorgo w tym obwodzie lub elemencie pod wpływem duprimadzoeefedetege iMpiptw dektryiarrugn fl).