35280 Obraz
5 (38)

172 LUTER I RÓŻA

Religia Przyjaciół Boga była jednym z wielu ruchów mistycznych, które pojawiały się jak grzyby po deszczu w okresie Zarazy. Ruchy te tkwiły zwykle korzeniami w chrześcijaństwie, reklamując się jednocześnie jako alternatywa dla kościoła katolickiego, czym przyciągały wielu rozczarowanych katolików. Zaczął się podział świata chrześcijańskiego. Nie oznaczało to niestety powrotu chrześcijan do prawdziwych nauk Jezusa. Nowe religie jeszcze bardziej podkreślały konieczność posłuszeństwa i głosiły apokaliptyczne wizje. W rezultacie doprowadziło to wielu ludzi do odejścia od religii i przyczyniło się w znacznym stopniu do stworzenia podwalin pod radykalny materializm, któiy niedługo potem zaczął się rozwijać w Niemczech.

Przyjaciele Boga oraz inne mistyczne odłamy tamtych czasów stały się potężną siłą napędową, która postawiła kościół katolicki wobec jednego z największych wyzwań, przed jakimi kiedykolwiek on stanął - Protestancką Reformacją Martina Lutra.

Luter zaczął swoją słynną kościelną rebelię na początku XV wieku. W tym czasie kościół katolicki dostał się w ręce papieża Leona X, syna Lorenzo Di Medici (Medyceusza), któty był głową zamożnego międzynarodowego domu bankierskiego mieszczącego się we Florencji. Rodzina Medyceuszy związała się z papiestwem kilka pokoleń wcześniej, kiedy wsparła finansowo arcybiskupa, któiy został później papieżem Janem XXII. W czasie jego panowania Medyceusze zostali obdarowani przywilejem zbierania podatków i dziesięcin na jego rzecz. W tym celu stworzyli ogromną sieć poborców i podpoborców. Pieniądze, które zarobili na tej operacji, umożliwiły im stworzenie jednego z najbogatszych i najbardziej wpływowych domów bankierskich w Europie.

Włączenie się nastawionych na zysk bankierów w sprawy kościelne przekształciło wiele dziedzin działalności religijnej kościoła katolickiego w zwyczajny biznes. Na przykład modne stało się kupowanie „odpustów". „Odpust” to nic innego jak określona suma pieniędzy płacona w celu uzyskania odpuszczenia grzechów. Jeśli płacona jest w połączeniu ze szczerą spowiedzią, wówczas bywa bardzo skuteczna w niesieniu ulgi wyrzutom sumienia, zwłaszcza gdy pieniądze zostają wykorzystane na pomoc pokrzywdzonym. Niestety większość pieniędzy uzyskiwanych ze sprzedaży odpustów zasilała kiesę kościoła. Poborcy Medyceuszy byli znacznie bardziej zainteresowani tym, ile pieniędzy wpłacano, niż tym, czy pokutnik uzyskiwał za nie jakąkolwiek korzyść duchową. Wielu katolików zaczęło się temu sprzeciwiać i ich niezadowolenie znalazło swój wyraz w poglądach Marcina Lutra.

Historia podaje, że Martin Luter był niemieckim księdzem i nauczycielem. Swoją służbę Bogu zaczął w Zakonie Augustynów i stopniowo piął się po szczeblach kariery aż do stanowiska profesora nauk biblijnych na Uniwersytecie Wittenberskim w Saksonii.

Jako księdza katolickiego Lutra obowiązywał ścisły reżim narzucony całemu katolickiemu duchowieństwu. Jego częścią składową było regularne spowiadanie się. W trakcie katolickiej spowiedzi grzesznik wyznaje w tajemnicy wszystkie złe uczynki, jakich się dopuścił. Stworzono to w celu niesienia ulgi sumieniom grzeszników. Jak ski o ukrytym celu. Nie potrafię powiedzieć, czy wspomniany przez MacKeya Zakon św. Jana jest tym samym, któiy trzy wieki wcześniej przejął kontrolę nad ruchem Przyjaciół Boga?

|n/ wspominałem, właściwa spowiedź daje efekty pozytywne i na pewnym etapie jest niemal nieodzownym elementem duchowego rozwoju każdego człowieka, W czasach I litra była ona bardzo często wykonywana niewłaściwie lub bez widocznej potrzeby, io sprawiało, że ludzie bardzo rzadko odczuwali po niej ulgę.

I uter doszedł do stanu, w któiym pójście do spowiedzi budziło w nim wyraźną mri hęć. Zaczął nienawidzić karzącego i gniewnego Boga religii katolickiej i w rezultacie li.nić wiarę w oferowany przez nią sposób zbawienia. Istniał jeszcze jeden powód kłopotów, jakie Luter miał ze spowiedzią: popełnił czyny, których nie mógł tub nie (lu i.il wyznać na spowiedzi. Twierdził, że próbował oczyścić się z wszelkich konwencjonalnych grzechów, lecz pewne czyny „wymykały" się jego pamięci, ilekroć starał się je wyznać spowiednikowi. Między innymi z tego powodu uważał, że jego rozwój duchowy me następuje w takim stopniu, jak należy, i bał się, że nigdy nie osiągnie zbawienia. Czuł się zmuszony do szukania innej drogi wiodącej do duchowego zbawienia, która nie zmuszałaby go do niewygodnych wyznań w czasie spowiedzi. Mimo zgłoszenia wielu uzasadnionych pretensji w stosunku do kościoła katolickiego i twierdzenia, że stara się odbudować pierwotny kościół chtystusowy, był jednak do pewnego stopnia prowadzony przez demony nie wyznanych grzechów. W wyniku jego działalności powstała nowa forma chrześcijaństwa, która jeszcze bardziej odeszła od prawdziwych nauk Jezusa.

Mimo wschódniorzyruskiego zwyrodnienia nauk Jezusa oraz brutalnych metod stosowanych przez Inkwizycję katolicyzm czasów Lutra wciąż zachowywał wiele ich Istotnych elementów. Na przykład głosił, że zbawienie zależy od przymiotów i zasług k.i/dego człowieka z osobna. W dalszym ciągu nauczano, że czynienie dobiych m/ynków ma ogromne znaczenie¹ i że należy wyznawać swoje grzechy, jeśli się je popełniło, a także podkreślano wagę naprawy krzywd bądź zadośćuczynienia. Kościół katolicki podkreślał, że człowiek ma wolną wolę akceptacji bądź odrzucenia zbawienia, że nie wolno go nikomu narzucać wbrew jego woli (nie może tego zrobić nawet monoteistyczny Bóg) oraz że wszyscy ludzie mają prawo do jego szukania. Choć katolickim naukom można zarzucić wiele błędów i brak naukowej wiedzy o duszy, te poglądy są odbiciem pewnych prawd i rzetelności, które występują w naukach Jezusa.

Podstawowe założenia reform Lutra dotyczyły wzmocnienia słusznych dogmatów, wciąż żywych w katolicyzmie, i usunięcia rażącej komercjalizacji oraz wschodnio-

1

Dobre uczynki są istotne, o ile prowadzą do polepszenia otoczenia jednostki oraz podniesienia jej poziomu etycznego, co z kolei stanowi podbudowę pod możliwość osiągnięcia przez nią duchowego odrodzenia. Niestety, kościół katolicki traktował dobre uczynki jak punkty w grze Katolicy sądzili, że dobre uczynki („zasługi") są sumowane przez Boga i gdy dana osoba /bierze ich na swoim koncie dostateczną ilość, będzie miała zapewnione wieczyste zbawienie (pod warunkiem spełnienia jeszcze kilku innych wymogów). Kościół sądził, że święci posiadają nadmiar zasług i że papież może część ich pobrać z ich kont i obdarzyć nimi łych, którzy mają u li za mało. Obdarowani przez kościół szczęśliwcy mieli obowiązek złożenia na jego rzecz pieniężnej daniny. Luter słusznie odrzucił tę filozofię i właśnie to stało się główną przyczyną jego ekskomuniki. Niestety, Luter nie przywrócił właściwej interpretacji zależności istniejącej między dobiymi uczynkami i zbawieniem. Co gorsze, odrzucił całkowicie znaczenie dobrych uczynków, mimo iż są one jednym z elementów stanowiących fundament duchowej odnowy człowieka.