110
Micrn,nji' fHH'ironinfn(aliimu .
H | s \ iMnlfit1) /imlMiu jonali/ow an« kultura **ukit lei tka I ry»mo (mbłu znfi ptoblemami śródtWi*
| P P> *< I konin lai 60. W wirku. Wiech- to bowiem nastąpił* otojh ja tego /amtrir\ow.mia, której kulminacją hvł H/irrt /.inni h mku 1070 (liuitrl I!W7: 172). hurm zainteresowanie najpierw gwałtownie spadło, a prze* lala 70 dabło równomiernie (Dunlap |09lh) W l.u.u li 80. i 00, rosło znacząco. ciękiowo jako wyraźna icaktja na brak politykiw sprawach środowiska /a i/asów Krajana, alr też wskutek /anirpoko|ruia zanici /\ s/i /rnirin powirtr/a i wo-tl\. wskutek kat astinf ekologicznych, takich jak wyciek ropy / Exxoti \iiltin i awaria elektrowni jądrowej w Czarnobylu, a także z powo-ilu zwiększonej uwagi mediów w tej dziedzinie (Dunlap 199 la),
W Wielkiej Brytanii oraz w innych społeczeństwach europejskich badania opinii publicznej wykazały, że zainteresowanie lwio na względnie stalyni poziomie w latach 70., potem rosło powoi! do połowy lat 80., by osiągnąć szczyt w połowie roku 1089 mniej więcej w okresie europejskich wyborów, gdy około 89? Europejczyków głosowało na partie zielonych (0*Riordan 1995: 8; Uudig 1991- jy Won ester 1994: 28).
laki deklarowany poziom publicznego zainteresowania mierzono za poinoa] różnych wskaźników absolutnego i względnego ..wystawania ponad inne kwestie publiczne. Najściślejszym miernikiem. preferowanym w w iciu ankietach amerykańskich,’ jest dla ankietowanego ..najważniejszy problem", zwykle w odpowiedzi na pytanie: ..Jakie twoim zdaniem dwa najważniejsze problemy stoją d/iś przed I SA?" Wyniki uzyskane w roku 1990 w badaniach amerykańskiego Cambridge sugerują, że „środowisko?’ zaczęło się wy-bijać na pierwszy plan pod koniec lat 80. i sięgnęło 259? w czerwcu 1990 roku (Dunlap i Scarce 1991: 659).
Na podobne pytanie w badaniach zleconych przez biytyjski Departament Środowiska i przeprowadzonych przez NOP, które oczekiwało od respondenta wymienienia najważniejszych spraw do podjęcia przez rząd, 891 podało w roku 1986 zanieczYsz.c zenia/środowi-sko, w roku 1989 już. 30%, a w roku 1993 liczba ta spadła do 229? (Department of the Eiwironment 1994: 133). lak/.e MORI stwierdziło na podstawie danych ze swoich badań opinii publicznej po-i dobne zmiany w ocenie ważności dla niej spraw środowiska. W od-\ powiedzi na pytanie: ..Jaka jest twoim zdaniem najważniejsza kwe-I stia. przed którą stoi dziś Wielka Brytania?* w lipcu 1989 ponad
| utl/lp I |»»vohIm
jrdnu trm 1.1 respondentów wymimnlłt śiodownk,, łY»>mri <MWtrk leli Jtpsidł do we wiseinui IB90, W w p,t/d/i< rmku 1‘Płl ] «K, /ostflł mniej wię< e| na tynt poziomie do Iuićk | Muf> fflMj g /(ł n»'|s/e n/nawano spiawy zatrudnienia, przestępstw, nut lurtykAw, edukacji i zdrowia (MORI 1995, cyt zaWonrstei 1995 7(ii W tein ponii.itn pocztu ia wiUnokiixknmy śiodowiika I pozto-itill zainteresowania poszc zegółnyntl pioliletnatni ilotyi gjj vun Im , łowiska zadawano tez mniej jcdno/natziir pytaniu W mkn J‘U badaniu Zdrowie Planety pizepniwadzono w 24 kia|.itli, pvtu|,|< ni.in■: „W jakim stopniu interesujesz m<; problemami (lodowiska' W odpowiedzi wyj;|lkowo wysoki odsetek spoin zenslwa ki .tp>v% za-równo rozwijających sit,*, j.ik i uprzemysłowionych deklarował /ani teresowanie, a w 21 krajać li nawet większość (ponad MM i zgłusz.i la „duże" lub „dość duże” zainteresowanie problemami siodowiska (Dunlap et ul. 1993: II). 1'udohnic w badamatłi luiobammrii. przeprowadzonych na poc/iitkit li996 roku w l.ri krajać li I nu kuro-pejskiej, średnio 82% respondentów zgadzało sic,’, że oclimna śm-dowiska stanowi ..pilny i palący problem" ((ikr 1995: table l.lt.
Ameiykaliskie i brytyjskie liadania opinii pnłilic znej donoszą, że kwestie środowiska uważa się dziś za coraz poważniejsze i za bar* dziej prawdopodobne jako zagrożenie dla współczesnego społeczeństwa. Na przykład w roku 1989 badania Kopera w l JSA stwierdziły, że 62% respondentów zgadza się z opinii), iż zatrucie środowiska stanowi „bardzo poważne zagrożenie" dla naszego sjiołeczeii-slwa - przy 44% w roku 1984 (Dunlap i Sc arce 1991: (i62). W roku 1990 badania amerykańskiego Cambridge również sugerowały, że panuje dziś powszechna opinia o postępującej degradacji środowiska (Dunlap i Scarce 1991: 659).
W brytyjskiej ankiecie NOP z. 1995 roku 30% respondentów uznało się za „bardzo zainteresowanych” środowiskiem w ogóle, a 56% za „dość zainteresowanych” (Department of the Envirort-ment 1994: 134). Gdy w ankiecie NOP trzeba było się odnieść do konkretnych spraw dotyczących środowiska, których wymieniono 27, za trzy najważniejsze zostały uznane chemikalia w rzekach i morzach, odpady toksyczne i odpady radioaktywne. Ponad 609ć ankietowanych w roku 1993 uznało się za „bardzo zatroskanych" tymi trzema sprawami, znacznie bardziej niż trzema problemami o globalnych implikacjach, mianowicie efektem cieplarnianym, kwaśnymi deszczami i ruchem samochodowym. Tylko około jedna trzecia badanych wyraziła silne zainteresowanie tymi sprawami.