222 (41)

222    11. CIĘCIE TERMICZNE

Propan techniczny (LPG, gaz płynny). Propan jest drugim po acetylenie gazem palnym pod względem powszechności stosowania do cięcia. Czas podgrzewania do osiągnięcia temperatuiy zapłonu stali jest ok. dwukrotnie dłuższy w porównaniu z czasem przy użyciu acetylenu. Gdy cięty materiał jest gruby (> 100 mm), prędkość cięcia może dorównywać prędkości osiąganej przy użyciu acetylenu. Propan jest dostarczany w stanie skroplonym pod ciśnieniem własnych par (ok. 3 bar) w lekkich butlach, transport jest więc tańszy, a użytkowanie bezpieczniejsze niż acetylenu.

Gaz ziemny. Można stosować go do cięcia maszynowego. Ze względu na niskie cechy energetyczne i małą prędkość (wydajność) cięcia nie znajduje szerszego zastosowania, mimo że przy cięciu grubych blach proces jest ekonomicznie i jakościowo korzystny.

Wodór. Praktycznie znajduje zastosowanie do cięcia pod wodą na każdej głębokości.

Cięcie tlenem jest ekonomicznie korzystne, proste technicznie i szybkie, jest zatem najczęściej stosowane do cięcia stali niestopowych. Do cięcia ręcznego używa się takich samych palników, jakie są przeznaczone do spawania, należy tylko wymienić końcówkę (do cięcia) odpowiednio dobraną do grubości ciętej stali. Ręcznie można ciąć stale do grubości ok. 100 mm. Przy grubości 5+100 mm prędkość cięcia wynosi odpowiednio ok. 500+150 mm/min.

Cięcie maszynowe wykonuje się palnikami o specjalnej budowie, zamocowanymi na wózkach, wysięgnikach lub belkach portalach (rys. 11.4). Nowoczesne maszyny portalowe z dwuosiowym (X, Y) przemieszczaniem się palnika, i niekiedy z jego pochylaniem, są programowane numerycznie. Cięcie maszynowe może odbywać się jednocześnie kilkoma palnikami (rys. 11.5a) i może być wykorzystane do ukosowania brzegów blach przeznaczonych do spawania (rys. 11.5b, c). Podczas cięcia maszynowego osiąga się prędkość w granicach 200+800 mm/min odpowiednio dla grubości 100+5 mm. Szerokość szczeliny cięcia wynosi 2+4 mm. a dokładność wymiarów wyciętych wyrobów przy sterowaniu numerycznym ok. 0,5 mm. Stosując specjalne palniki, można ciąć bloki stalowe - np. wlewki hutnicze - o grubości do ok. 1000 mm.

Rysunek 11.4. Maszyna portalowa do oyda tlenom, moda! Szafir (zdjęcia udostępnia firma Eckert)