22

•    Potem dostają się ponownie do płynu celomy, następnie do lejków jajowodów i przechodzą do dalszego segmentu, poza segmentem jajnikowym (segment 13) i otwierają się oddzielnym otworem na zewnątrz (14 segment).

•    Plemniki dojrzewając wydostają się z jąder do celomy (segment 10. 11) i przechodzą do zbiornika nasiennego.

•    Po dojrzeniu wracają do celomy i przez orzęsione lejki nasieniowodów, kanaliki nasienne -wydostają się na zewnątrz dala (segment 15.)

•    Zapłemnienie jest krzyżowe i zachodzi w czasie składania jaj w kokonach w których odbywa się dalszy rozwój.

•    Z jaj wylęgają się osobniki młodociane i nie 'występuję Uznva trochofora.

•    Dżdżownice przepuszczają przez przewód pokarmowy ok. 1 000 na 1 ba w ciągu 6 miesięcy. Odchody łatwo wiążą wodę i są dobrym środowiskiem dla rozwoju bakterii.

Rnrecznik mułowy - Tubifex tubifex

•    żyje w mulistych dnach rzek. a osobniki tkwią przednią częścią ciała pogrążone w rurach zbudowanych z mułu i śluzowatych wydzielin naskórka, przez układ pokarmowy przepuszczają ogromne ilości wody. a _ jelito tylne jest ważnymi narzędziem oddechowym.

Gromada pijawki — Hirudina

•    Pierścienice nie mające czułków, wąsów, głaszczków oraz parapodiów, zaopatrzone w przyssawki: przednia i tylna, albo tylko tylna,

•    Ciało zbudowane z niewielkiej liczby homonomicznych segmentów: od 15-34; w okresie rozrodu powstaje sidelko, rozwój bez larwy.

• _ją najhardziej wyspecjalizowana grupą wśród pierścienic, większość jest .pasożytami-zewnętrznymi.—.

których pożywieniem jest krew ssaków, płynny- ustrojowe albo miękkie tkanki bezkręgowców i kręgowców. Pasożyty przyczepiają się do ciała tylko podczas pobierania pokarmu, ok. 500 gatunków.

• Segmentacją jest wyraźna tylko u osobników młodych, u dorosłych jest zatarta przez powstawanie wtórnego 1 pierścienia wora powłokowego.

Występuje 34 segmentów.

Przednią część jest zwężona, odcinek głowowy słabo zaznaczony obejmujący 1-5 segmentów na których od strony spodniej ulokowana jest przyssawka przednia, w której występuje otwór gębowy.

Segmenty 9,10,11 w okresie rozrodu tworzą siodełko z otworami płciowymi po stronie brzusznej, na 7 ostatnich segmentów od strony brzusznej występuje ślepa przyssawka tylna.

Otw'ór odbytowy położony, jest na grzbiecie po przeciwnej strome przyssawki.

Ciało pokryte jest cienkim oskórkiem. okresowo zrzucanym, będącym wytworem jednowarstwowego komórkowego naskórka.

. Pod naskórkiem występuje tkanka łączna (dermis) silnie rozwinięta, jej komórki wchodzą pasmami pomiędzy części podstawowe komórek naskórka i głębiej pomiędzy mięśnie wora powłokowego.

W. warstwie tej występują komórki gwiaździste - barwnikowe (chrómatofory).

Włókna mięśniowe ułożone są okrężnie.

dolna część komórek naskórka jest luźno ułożona i pomiędzy nich wnikają naczynia krwionośne, uchyłki jamy ciała, wypustki komórek barwnikowych i komórki pełzakowate.

Naskórek przenikają przewody wyprowadzające jednokomórkowych gruczołów śluzowych.

Pomiędzy worem powłokowym i układem pokarmowym występuje obfita tkanka łączna zbudowana z dwu i wielobiegunowych komórek z długimi wypustkami.

LT niektórych występuje swoista tkanka naczyniowo-włóknista \botrioidalna) odpowiadająca funkcjom komórkom chloragogenowym wiełoszczetów, składająca się z kulistych komórek nagromadzonych w zatokach układu krwionośnego hib celomy.

Układ nerwowy podobny jak u skaposzczetów złożony z 34 parzystych zwojów, pary pni nerwowych brzusznych i nerwów obwodowych. Zwoje mózgowe (w segmencie 6) maja komórki neurosekrecyjne. kontrolujące rozród.

Wegetatywny układ nerwowy silnie rozwinięty i składa się z pierścienia położonego na ścianie gardzieli, tuz przed obrączką okołoprzełykową połączonego nerwami z obrączka i z mózgiem oraz z włókien oplatających ściany układu pokarmowego.

Z narządów zmysłów występują fcrtoreceptory. pojedyncze komórki wrażliwe na światło posiadające duże wakuołe skupiające światło i wielokomórkowe kubki pigmentowe położone w zagłębieniach i informujące o catgzrmi i kierunku padania światła. Występują również chemoreceptory o wrzecionowatych fccrraftaH' ułożone rzędami po stronie grzbietowej lub okrężnie na segmentach

H iccioma) jest silnie zredukowana do zatok | kałów ca skutek sforie rozwijającej sag