231 (58)

Kultura języka y i i .j.

TYP BŁĘDU		PRZYKŁADY BŁĘDÓW
BŁĘDY GRAMATYCZNE	Błędy fleksyjne	•    wybór niewłaściwej formy rodzajowej rzeczownika, np. ‘ten pomarańcz zamiast ta pomarańcza •    wybór niewłaściwego wzorca odmiany, np. *rozumiq zamiast rozumieją •    wybór niewłaściwej końcówki fleksyjne), np. *telewizory, ‘kotowi. ‘kościami, ‘kocy zamiast telewizora, kotu, kośćmi, koców •    nieuwzględnianie oboczności w temacie fleksyjnym, np. ‘swetr, •przyjocielami zamiast sweter, przyjaciółmi •    nieodmienianie wyrazu odmiennego (mającego swój wzorzec deklinacyjny), np. ‘o Tadeuszu Kościuszko zamiast o Tadeuszu Kościuszce ■ odmienianie wyrazu, który jest nieodmienny, np kakao, wideo
	Błędy składniowe	•    w zakresie związku zgody, np. ^4kobiety i dzieci weszli bez kolejki zamiast kobiety i dzieci weszły bez kolejki •    w zakresie związku rządu, np. ‘ustąpić miejsce. *użyć dzwonek, *szkoła imieniem Fredry, *słucham tylko płyty winylowe zamiast ustąpić miejsca, użyć dzwonka, szkoło Imienia Fredry, słucham tylko płyt winylowych •    niewłaściwe użycie wyrazów funkcyjnych (m.in. przyimków), np. * dzieciństwo spędził w Litwie, ‘jemy no stołówce zamiast dzieciństwo spędził na Litwie, jemy w stołówce. •    niewłaściwe użycie imiesłowowego równoważnika zdania, np. *jadąc autostradą, pękła nam opona zamiast kiedy jechaliśmy autostradą, pękła nam opono. ‘czytając książkę, minęło ósma zamiast kiedy czytałam książkę, minęło ósma •    niewłaściwe użycie skrótów składniowych, np. *szukaliśmy na i pod stołem zamiast szukaliśmy na stole i pod stołem, •    niewłaściwe użycie liczebnika, np. ‘pięć uczniów było nieobecnych zamiast pięciu lub pięcioro uczniów było nieobecnych •    niewłaściwy szyk wyrazów w zdaniu
BŁĘDY LEKSYKALNE. FRAZEOLOGICZNE 1 SŁOWOTWÓRCZE	Błędy leksykalne (słownikowe)	•    niewłaściwe użycie wyrazów ze względu na ich znaczenie, np. oportunista jako ktoś, kto stawia opór zamiast ktoś, kto nie ma stałych zasad, kierujący się doraźnymi korzyściami, dywagacja (rozważanie) zamiast mówienie lub pisanie bezładne, nie na temat, spolegliwy (jako uległy) zamiast taki. na którym można polegać •    mylenie znaczeń wyrazów podobnych brzmieniowo lub pod względem budowy i ich niepoprawne stosowanie, np. adoptować i adoptować •    użycie konstrukcji, w których znaczenie jednego elementu niepotrzebnie pokrywa się ze znaczeniem drugiego, np. ^4cofnąć się do tyłu, *okres czasu •    nadużywanie wyrazów modnych, np. projekt, kreować, kwestia •    naruszanie łączliwości znaczeniowej wyrazów w związkach składniowych, np. ‘odgrywać znaczenie zamiast mieć znaczenie
	Błędy frazeologiczne	•    zniekształcenie formy frazeologizmu np. *po najmniejszej linii oporu, ^4odnieść porożkę zamiast po linii najmniejszego oporu, ponieść porażkę •    skrzyżowanie dwóch frazeologizmów, np. ‘pies jest pogrzebany w szczegółach zamiast tu Jest pies pogrzebany lub diabeł tkwi w szczegółach, ‘pociągnąć za konsekwencje zamiast pociągnąć do odpowiedzialności lub ponieść konsekwencje •    zmiana znaczenia frazeologizmu lub użycie go w niewłaściwym kontekście, w tym także udosłownienle frazeologizmu
	Błędy słowotwórcze	•    użycie konstrukcji utworzonych niezgodnie z zasadami słowotwórczymi, np. *psychologini, "glupość, ‘sport raport zamiast psycholog lub (potocznie) psycholożka, głupota, raport sportowy •    wybór niewłaściwego formantu (końcówki) lub podstawy słowotwórczej

231