24 25 (35)

2«

jachtu manewrującego w porcie powinni również pamiętać, aby nie stać na linie ani na łańcuchu kotwicznym, jak również aby stać po jego właściwej stronie. Po rzuceniu kotwicy może być za mało czasu na przeskoczenie na drugą stronę wysuwającego się szybko za burtę łańcucha i można zostać szarpniętym za nogę a nawet wypaść za burtę. Na jachtach śródlądowych należy unikać siedzenia na falszburcie i na skrzyni mieczowej, a przy obsłudze miecza szczególnie na ciężkich jachtach /np. typu DZ/ bardzo uważać na ręce.

Właściwy dobór powierzchni ożaglowania, refowanie żagli, wymiana żagli na mniejsze należą do zespołów czynności mających zasadniczy wpływ na bezpieczeństwo żeglugi. Na jachtach, które posiadają bomy wyposażone w refpatent zarefowanie żagla nie przedstawia specjalnych problemów. Warto zatrzymać się jednak nad podaniem zasad refowania żagla z refbantami co ma miejsce na ciężkich jachtach śródlądowych /typu DZ/ i znakomitej większości jachtów morskich. Tak np. podczas refowania grota na morskim jachcie balastowym należy postępować następująco:

Załoga zakłada pasy bezpieczeństwa i wpina się nimi na burcie nawietrznej. Jeżeli mamy wystarczający zapas przestrzeni po zawietrznej należy odpaść do baksztagu. Wybieramy szoty grota, a załoga luzuje fał, opuszcza żagiel i łapie go prowizorycznie "krawatami". W momencie, gdy żagiel jest całkowicie opuszczony szoty powinny być tak wybrane, aby nok bomu nie miał żadnego luzu. Następnie należy wyluzować topenantę w takim stopniu, aby bom znajdował się nisko nad nadbudówką.

Ponownie wybieramy szoty grota i unieruchami amy bom w diametralnej przerzucając pętlę przez nok bomu i wybierając wolny koniec szota po nawietrznej. Teraz dopiero można przystąpić do refowa-

rzjn

nia żagla. W tym celu należy:

-    założyć refhals na wysokości pierwszej refbynty i obciągnąć żagiel wzdłuż bomu refszkentlą,

-    przez ostatnią remizką na refbancie założyć linkę obciągającą żagiel do bomu,

-    fałdę żagla między bomem a refbantą przeciągnąć na nawietrzną stronę bomu ciasno zrolować, ułożyć na bomie i przewiązać refsejzingami.

W razie konieczności założenia drugiego refu czynności te powtarzamy tak, aby przy rozrefowywaniu można było kolejne zrzucać refy. Po uwolnieniu bomu wybieramy na właściwą długość topenantę i stawiamy zarefowany żagiel.

Inną metodą zmniejszenia powierzchni ożaglowania jest wymiana kolejnych żagli na mniejsze i dostosowane do siły wiatru. Zasady doboru i wymiany żagli zależą od rodzaju jachtu i typu osprzętu ożaglowania. Oednakże tu również można podać przykładowe zasady, zgodne z dobrą praktyką morską i zwiększające bezpieczeństwo żeglugi.

Na morskim jachcie balastowym typu kecz lub jol w pierwszej kolejności przeprowadzamy wymianę żagli przednich np. genuę na foka marszowego lub kliwra, następnie refowanie grota bądź wymiana grota na mniejszy /marszowy/.

Przy dalej wzrastającej sile wiatru zarefowanie grota marszowego, zrzucenie bezana, wymiana foka marszowego na sztormowy, a przy skrajnie silnych wiatrach zrzucenie grota i żegluga na samym foku sztormowym.

Po zrzuceniu większego żagla przedniego nie należy zostawiać go na relingu zamocowanego "krawatami". Taka praktyka prowadzi zazwyczaj do zniszczenia żagla, a próba zdjęcia go z relingu