zwrócili uwagę na jej treść, wyrazy naśladujące dźwięk oraz zastanowili się, jakie instrumenty najlepiej odzwierciedliłyby jej poszczególne fragmenty. Na dzisiejszej lekcji zabawimy się bowiem w kompozytorów i ułożymy podkład muzyczny do tej bajki. Posłuchajcie:
Zdarzyło się to bardzo dawno temu. W królewskich ogrodach Worengów bawiła się piękna królewna. Tańczyła, biegała, słuchała, śpiewając przy tym swą ulubioną piosenkę:
„Marzenia, te małe i te najmniejsze
przynoszą, przynoszą ludziom szczęście”.
Nagle ogromna czarna chmura zakryła słońce i rozległ się straszny grzmot. To ogromny smok porwał królewnę. Daremnie dziewczynka wołała ratunku...
„Mamusiu, tatusiu, ratujcie mnie... Oj, ja nieszczęśliwa...”. Jej wołanie usłyszał książę, który natychmiast dosiadł rumaka i wyruszy! na poszukiwanie królewny. W nocy dotarł do pieczary smoka. Pohukiwały sowy, dobiegało głośne chrapanie smoka oraz cichy szloch królewny. Książę zaatakował smoka.
„Ciach, ciach walczą dwaj męże,
ciach, ciach, który zwycięży.
W pewnej chwili smok jęknął, zatoczył się i z hukiem upadł na ziemię. Książę z królewną wrócili zaś do domu i żyli długo i szczęśliwie”.
W kontekście narracji nauczyciela przeprowadzono rozmowę z uczniami, np.:
— Co możecie powiedzieć o opowiadaniu?
— Jaki jest jego nastrój?
— Do których fragmentów opowiadania można dobrać instrumenty? f
— Jakie instrumenty będą najwłaściwsze?
— Które fragmenty można recytować?
— Które fragmenty można zobrazować wykorzystując własny głos?
— Co w treści opowiadania można zilustrować ruchem? W jaki sposób?
Zgodnie z propozycjami uczniów przygotowano tzw. podkład muzyczno-ruchowy, np.:
— spokojna, miękka melodia dzwonków, szum grzechotki lub imitowanie „bzykania” owadów, improwizacja ruchowa;
— piosenka królewny według melodii ułożonej przez dzieci;
— szybka, nieregularna gra bębenka i dzwonków, uderzenie talerzy;
— płacz królewny i jej wołanie o pomoc;
— uderzenia kołatkami symbolizujące kłus konia;
— improwizacja ruchowa i recytacja rytmiczna fragmentu: „ciach, ciach...”;
— imitowanie pohukiwania sów, chrapania smoka oraz szlochu królewny;
— głośniejsza gra dzwonków, bębenka, imitowanie głośnego jęknięcia smoka, bardzo głośne uderzenie talerzami;
— spokojna, radosna melodia dzwonków.
To samo opowiadanie można wykorzystać na lekcji plastyki.
Temat: Przedstawienie wydarzeń fantastycznych z uwzględnieniem różnych możliwości ruchu ludzi i zwierząt.
Wprowadzeniem, inspirującym wyobraźnię dzieci, może być ta sama krzyżówka. Następnie krótka rozmowa z uczniami na temat bajek i przedstawienie treści opowiadania do słów: „To ogromny smok porwał królewnę...”
W tym momencie opowiadanie przerywamy i pytamy uczniów: „Jak myślicie, co wydarzyło się dalej? Proszę, by każde z was pomyślało i przedstawiło swoją wersję w formie plastycznej — rysunku”.
Przy ocenie prac plastycznych należy wziąć pod uwagę sposób przedstawienia wydarzenia, kolorystykę, kształty postaci, proporcję.
Narracja nauczyciela może także inspirować uczniów do formułowania ocen, sądów, dyskusji.
Temat: Wielozdaniowe wypowiedzi uczniów na temat postępowania bohaterów opowiadania.
Po rozpoczęciu pracy można wypowiedzieć kilka słów, które wprowadzają uczniów w tematykę opowiadania, np.: „Rozpoczął się rok szkolny, powróciliście z wakacji. W naszej klasie pojawili się nowi uczniowie. Pragnę opowiedzieć wam pewne zdarzenie, które miało miejsce w pewnym miasteczku”. A oto treść narracji nauczyciela: „Rozległ się dzwonek i wszyscy uczniowie usiedli w ławkach. Wolno i niechętnie, mieli sobie przecież tyle do opowiedzenia. Nie widzieli się przez dwa miesiące. Wojtek i Kasia byli nad morzem, Jarek, Łukasz, Kamila — w Turcji, Krzysiek — w górach.
— Oj, szkoda, że skończyły się wakacje — westchnęła Kamila.
Drzwi otworzyły się i do klasy weszła ich najwspanialsza pani wychowawczyni.
— Dzień dobry — wykrzyknęli chórem uczniowie.
— Dzień dobry — pani uśmiechnęła się. — Chciałam przedstawić wam nowego kolegę — Mariusza. Proszę, Mariuszu, usiądź w ławce z Łukaszem — tam jest wolne miejsce.
— Serwus — szepnął Łukasz.
241