243

(

E₀(t)=E_msincot

to wielkość polaryzacji elektronowej i cząsteczkowej zależy nie tylk amplitudy zewnętrznego pola E₀, ale także od częstotliwości jego zmia. W takim przypadku wzór (5.71) przyjmuje postać:

(5.75

Zależność przenikalności elektrycznej ośrodka od częstotliwości zmian zewnętrznego pola e((o) jest złożona. Matematyczna postać tej zależności jest określona następującym wzorem:

gdzie:

n_Q - liczba elektronów w jednostce objętości, e - ładunek elektronu, m - masa elektronu,

o)q- częstotliwość drgań własnych elektronu.

W ogólnym przypadku należy zwrócić uwagę, że wartość indukcji pola elektrycznego D w chwili t zależy nie tylko od wartości natężenia pola E w tej samej chwili t, ale ze względu na inercyjność (bezwładność) ośrodka, także od sytuacji w przeszłości. Polaryzacja ośrodka ustala się dopiero po upływie pewnego czasu, a cały ten proces nazywa się dyspersją czasową. Oprócz dyspersji czasowej w ośrodkach materialnych może wystąpić także dyspersja przestrzenna. Jest ona związana z tym, że polaryzacja w danym punkcie zależy nie tylko od wartości pola w tym punkcie, ale także od wartości pola w jego otoczeniu, które zmienia się w czasie. Graniczny przypadek wystąpi wtedy, gdy częstotliwość pola    wtedy £(&)-> £₀.

Z tego wynika wniosek, że przy bardzo dużych częstotliwościach pola, elektron nie zdąży się wychylić, a dipol ustawić w kierunku pola, a już zmienia się kierunek siły wymuszającej. Procesy polaryzacji, które doprowadziłyby do powstania różnicy między wektorami E i D, w ogóle w tym przypadku nie występują. Można wtedy napisać, że;

D =eE = e₀E + P

Jeżeli o) « co₀, to amplituda wychyleń elektronów w atomach zależy od różnicy co - (o₀. Maksimum amplitudy występuje wtedy, gdy co jest porów-nywalne z co₀, natomiast w przypadku równości częstotliwości wystąpi zjawisko rezonansu. Przenikalność elektryczna w warunkach rezonansu osiąga wartość największą dla danego ośrodka. W ośrodkach niejednorod-